Wyobraź sobie, że poruszasz się Orlą Percią, ale zamiast łańcuchów dających nam oparcie na eksponowanych odcinkach szlaku, znajdują się stalowe liny. Ty masz na sobie uprząż wspinaczkową, a do niej doczepione dwie taśmy z karabinkami na końcach. Karabinki te wpinasz w stalową linę i w ten sposób pokonujesz trudności. Tak właśnie wygląda poruszanie się po żelaznych drogach, Via Ferratach!
Czym są ferraty i jak poruszać się po Via Ferratach?
Via Ferraty to szlaki turystyczne o wspinaczkowym charakterze, które zostały ubezpieczone systemem stalowych lin poręczowych służących do asekuracji podczas ich pokonywania. Historia Via Ferrat sięga pierwszej wojny światowej, podczas której we włoskich Dolomitach utworzono pierwsze tego typu drogi. Przemieszczali się po nich żołnierze w czasie walk pomiędzy Królestwem Włoch, a Austro-Węgrami. Do dziś można trafić na wykute w skale bunkry i tunele. Obecnie Ferraty pełnią wyłącznie funkcję atrakcji turystycznych.
Jak poruszamy się po Via Ferratach? Niezbędne jest posiadanie zastawu uprzęży wspinaczkowej, lonży z absorberem i karabinków, które podczas wędrówki będą przyczepione do stalowych lin. W razie utraty równowagi lonża wyhamują nasz upadek. Taki system asekuracji pozwala na bezpieczne prowadzenie szlaków przez stromizny, kominy, wielkie płyty i inne eksponowane miejsca zapewniające nam wysoki poziom adrenaliny. Warto dodać iż większość ferrat, to szlaki jednokierunkowe, trudno bowiem wyobrazić sobie zawracanie i mijanie w takich warunkach.
Wyprawa na Via Ferraty - zaplanuj wycieczkę
Mekką ferrrat są włoskie Dolomity, jednak również w innych krajach trafimy na żelazne drogi. Dużą ich ilość znajdziemy w Austrii, Szwajcarii, Francji i Niemczech, kilka również poza Europą, a w Polsce dostępny jest jeden szlak. Najwyższa na świecie znajduje się na Borneo i dociera na wysokość 3776 m.n.p.m. Za najpiękniejsze uznaje się drogi poprowadzone we Francji.
Gdzie zacząć? Początkujący mogą odwiedzić rejon Cortina d’Ampezzo we Włoszech, który świetnie się do tego nadaje. Wybór tras jest duży, a ich różnorodność zachwyca. To właśnie tam natkniemy się m.in. na pozostałości po I Wojnie Światowej.
Wspinaczka po ferratach: ułatwienia w postaci drabinek, klamer czy stopni i poręczówek. Na co uważać?
Via Ferraty przebiegają w miejscach o dużej ekspozycji, często po bardzo stromych odcinkach skalnych, a nawet w powietrzu. Aby zapewnić możliwość poruszania się w takich warunkach, szlaki zostały ubezpieczone stalowymi linami, drabinkami oraz klamrami. Warto pamiętać, by w stosunku do tych zabezpieczeń pozostawić sobie małą dozę braku zaufania. Korozja, wiatr, deszcz, słońce osłabiają stalowe elementy, przyjrzyjmy się więc dokładnie każdemu, zanim się do niego przypniemy i obciążymy ciężarem własnego ciała.
Via Ferraty w Polsce - gdzie można poruszać się po ferratach?
Niestety w Polsce brak jest ferrat z prawdziwego zdarzenia, jedyna znajduje się w Kruczych Skałach i jest płatna. Polecam zatem wypróbować swoich sił na tatrzańskiej Orlej Perci, gdzie zamiast wpinać się w stalowe liny, przypniemy karabinki do łańcuchów. Szlak jest piękny i eksponowany, to świetny sprawdzian przed większymi wyzwaniami. Stalowe liny znajdziemy najbliżej u naszych południowych sąsiadów, w Czechach, a od niedawna otwarta jest Via Ferrata na Czerwoną Ławkę w Słowackich Tatrach.
Czym powinniśmy się kierować się przy wyborze trasy na ferraty?
Przy wyborze szlaku powinniśmy kierować się głównie skalą trudności. Warto też zwrócić uwagę jak przebiega dojście i powrót z ferraty, by określić dokładny czas całego przejścia. Najczęściej spotykaną skalą trudności jest oznaczenie od A do F, gdzie A to trasa łatwa, a F ekstremalna. Dla osoby zaznajomionej z ekspozycją i posiadającej doświadczenie górskie choćby w polskich Tatrach, poziom A-B-C będzie nie powinien sprawić problemu, od poziomu D wymagane będzie także doświadczenie wspinaczkowe. Możemy spotkać również skalę 1-4, gdzie 1 jest poziomem najłatwiejszym, a 4 najtrudniejszym. Warto zakupić przewodnik z dokładnym opisem szlaków, dzięki czemu będziemy mogli dobrze określić własne predyspozycje i możliwości.
Wybierasz się na Via Ferraty? Pomyśl o szkoleniu z Climb2Change:
KURS - ASEKURACJA I AUTORATOWNICTWO NA VIA FERRATACH
kurs poleca Horyzont (na hasło "Horyzont" otrzymasz 10% zniżki)
Warunki pogodowe. Kiedy można wybierać się na Via Ferraty?
Najlepszą porą na pokonywanie ferrat są miesiące wakacyjne lipiec-sierpień, ewentualnie krótki czas przed i po sezonie. Wyjazd poza sezonem pozwoli nam uniknąć tłumów na popularnych trasach, ryzykujemy jednak gorszymi warunkami pogodowymi. Trzeba pamiętać, że wiosną w wielu miejscach zalega jeszcze śnieg i poziom trudności może niespodziewanie wzrosnąć. Najbardziej stabilną pogodą charakteryzują się włoskie Dolomity, tam też znajdziemy szeroki wybór tras o różnej skali trudności. Nie możemy jednak zapominać, iż nawet w piękny dzień w górach potrafi mocno wiać, a chmury potrafią wyrosnąć dosłownie znikąd, powinniśmy zawsze być gotowi na zmienne warunki.
CZYTAJ TAKŻE:
Jakie przygotowanie powinniśmy odbyć i dla kogo będzie odpowiednia wyprawa na Via Ferraty?
Wybierając się na Via Ferraty powinniśmy posiadać dobrą kondycję fizyczną, znajomość poruszania się w terenie górskim, obycie z ekspozycją oraz podstawową znajomość użycia sprzętu wspinaczkowego. Jeśli jesteśmy początkujący lub poruszamy się z dziećmi, wybierajmy krótkie przejścia o niskiej trudności A, by powoli nabierać doświadczenia i przechodzić szlaki o większym skomplikowaniu. Wiele szkół wspinaczkowych oferuje zorganizowane wyjazdy na Via Ferraty połączone ze szkoleniem - to dobra opcja jeśli dysponujemy środkami i chcemy nabyć solidnych podstaw. Dobrym pomysłem jest również skorzystanie z popularnych w ostatnich latach parków linowych, gdyż sposób asekuracji jest prawie identyczny jak przy Via Ferratach, do tego nauczymy się zakładać uprząż i korzystać z lonży.
Odpowiednie wyposażenie. Jaki sprzęt potrzebny jest na Via Ferratach?
Absolutnym minimum do bezpiecznego przemieszczania się po Via Ferratach jest zestaw: kask wspinaczkowy, uprząż oraz lonża z absorberem. Uprząż powinna być lekka i nie krępująca ruchów, lonża najlepiej z dużymi i łatwymi w obsłudze karabinkami automatycznymi, kask możliwie lekki i wentylowany, lepiej unikać czarnego koloru, gdyż będzie nas dodatkowo nagrzewał od słońca, a te potrafi dać się we znaki w bezchmurne dni. Warto zaznaczyć tutaj, iż lonża musi być wyposażona w absorber, który w razie odpadnięcia zamortyzuje nasz upadek. Absorber jest jednorazowego użytku, jeśli odpadniemy musimy się zaopatrzyć w nowy.
Nie mniej ważny jest odpowiedni ubiór. Lekka, termoaktywna i najlepiej elastyczna odzież nie będzie krępowała ruchów, a pot zostanie szybko odparowany. Buty o odpowiedniej twardości, najlepiej B lub BC - dobrze spisują się na ferratach buty podejściowe, plecak wspinaczkowy (ok. 30 litrów) oraz nieodzowne w tego typu aktywności rękawice wspinaczkowe.
Jeśli planujemy wyjazd wiosną lub jesienią powinniśmy również zaopatrzyć się w raki oraz czekan, gdyż w wielu miejscach może zalegać śnieg i lód. Pamiętajmy również o cieplejszej odzieży i rękawicach.
Via Ferraty to niewątpliwie wspaniała przygoda, której powinien zakosztować każdy turysta kochający góry, otwartą przestrzeń i nutkę adrenaliny. Jeśli czujesz, że „Tatry to za mało”, chciałbyś spróbować czegoś innego, czegoś co dostarczy więcej wrażeń, ale wciąż będzie w zasięgu człowieka nie będącego profesjonalnym taternikiem czy alpinistą, to Via Ferraty z pewnością spełnią te oczekiwania. Przejście żelaznymi drogami pozostawi po sobie wiele niezapomnianych wspomnień i wspaniałych kadrów, które na długo zapadną w pamięć.
