Liście spadają z drzew, coraz szybciej robi się ciemno, a częsty deszcz nie pozostawia złudzeń – nadeszła jesień! To idealny czas przy przyjrzeć się stanowi jesienno-zimowej garderoby i zadbać o swoją odzież i obuwie, by były gotowe na jeszcze trudniejsze warunki. Kluczem do poczucia pełnego komfortu przy najbardziej niesprzyjającej pogodzie jest impregnacja! Jakie impregnaty stosować i jak się do tego zabrać? Zapraszamy do tego kompleksowego poradnika!
Czym jest impregnacja i kiedy należy ja odnowić?
Wodoodporność buduje się na kilka różnych sposobów, przy czym w turystyce w przeważającej większości wypadków końcowym etapem jest impregnacja. Odpowiednimi preparatami pokrywa się zarówno z zasady wodoodporne kurtki z membraną, kurtki puchowe buty skórzane i syntetyczne, a czasami nawet i bluzy. Impregnacja zabezpiecza wierzchni materiał przed nasiąkaniem wodą i (o czym nie wiele osób wie) przed brudem, dzięki czemu pozwala na zachowanie oddychalności (przepuszczalności pary wodnej) danej odzieży czy obuwia. Impregnacja sprawia, że krople perlą się na powierzchni tkaniny i gładko po niej spływają.
Warto zdawać sobie sprawę, że ta pierwsza, fabryczna impregnacja zawsze będzie bardziej trwała i skuteczna niż impregnacja domowa. Dzieje się tak zarówno ze względu na rodzaj używanych preparatów, jak i na możliwość ich obróbki i aktywacji – impregnaty bowiem zawsze aktywowane są pod wpływem ciepła.
Z czasem jednak impregnat się spłukuje (fabryczny zwykle po 3-5 praniach, długotrwałym i powtarzalnym wystawieniu na deszcz, w przypadku butów też na mokrą trawę), a woda zaczyna powoli wsiąkać w materiał – wtedy należy pomyśleć ponownej impregnacji, tym razem w domu, przy użyciu odpowiedniego środka.
PRO TIP: W softshellach czy kurtkach przeciwdeszczowych, które po raz pierwszy zaczęły lekko nasiąkać, możemy ponownie aktywować impregnat poprzez umieszczenie ich w suszarce bębnowej i ustawienie długiego trybu na niskiej temperaturze (ok. 60 stopni). Przed skorzystaniem z tej rady należy upewnić się na metce, czy tego typu suszenie jest dozwolone przez producenta.
Przygotowanie do impregnacji – pranie i czyszczenie
Nową warstwę impregnatu powinno się nakładać na czysty materiał, ponieważ zabrudzenia nie dość, że ograniczają wsiąkanie preparatu, to jeszcze utrwalają się podczas całego procesu. Krokiem pierwszym zawsze jest zatem powierzchniowe wyczyszczenie odzieży/butów lub kompleksowe pranie.
O ile zabrudzenia nie są rozległe i bardzo głębokie, a odzież nie pachnie nieprzyjemnie, wystarczy użyć nawilżonej gąbki i spróbować czyszczenia miejscowego, co zazwyczaj zdaje egzamin. Jeśli jednak taki zabieg jest niewystarczający, trzeba spróbować bardziej kompleksowego podejścia. Pranie softshelli i kurtek przeciwdeszczowych jest całkiem proste, to kurtki puchowe i buty stwarzają najwięcej problemów, ale po kolei.
Jak prać kurtki przeciwdeszczowe i softshelle?
Przy praniu każdej odzieży turystycznej podstawowe zalecenia są podobne:
- najpierw ścieramy szmatką błoto i inne przylepione „brudy”, po czym wrzucamy ubrania do pralki, zachowując w środku sporo miejsca, by płukanie było skuteczne – kurtki membranowe i softshelle niekiedy zaleca się prać pojedynczo.
- Następnie należy oczyścić podajnik z proszku do prania i tradycyjnego płynu do płukania i użyć odpowiedniego preparatu do prania. W żadnym wypadku nie należy korzystać z dodatkowych płynów do płukania – zawarta w nich lanolina może zniszczyć strukturę włókien!
- Pralkę powinno się ustawić na 30 stopni i na niskie obroty.
- Następnie należy suszyć odzież w przewiewnym miejscu lub w suszarce bębnowej (o ile metka na to pozwala).
Uwaga! Przed każdym praniem, prasowaniem i użyciem suszarki bębnowej należy spojrzeć na metkę i sprawdzić zalecenia producenta! Np. niektóre softshelle będą mogły być suszone mechanicznie i prasowane, a przy innych (choć to rzadka sytuacja) będzie to zabronione. Stosowanie się do zaleceń zapobiega uszkodzeniom tkanin.
Korzystanie z odpowiednich płynów i preparatów do prania odzieży turystycznej przedłuża jej żywotność i gwarantuje m.in. zachowanie niezmienionego poziomu oddychalności. Do prania kurtek i softshelli polecamy preparaty marki Granger’s i Jack Wolfskin, m.in. Granger’s Preformance Wash (środek szczególnie rekomendowany do odzieży wierzchniej i membran), Jack Wolfskin Universal Cleaner Plus (uniwersalny środek do prania i czyszczenia odzieży i sprzętu).
Jak prać kurtki puchowe?
Pranie i suszenie kurtek puchowych to już wyższa szkoła jazdy, dlatego w tym miejscu odeślemy cię do artykułu, w którym cały proces został kompleksowo przedstawiony, zwrócono też uwagę na najbardziej poważne błędy --> Jak wyprać kurtkę puchową?
W skrócie pranie kurtek puchowych wygląda tak:
- ponownie należy zacząć od starcia największych zabrudzeń, wyczyszczenia podajnika w pralce z resztek proszku i płynu do płukania, ustawienia programu na 30-40 stopni i niskie wirowanie.
- Następnie kurtkę puchową powinno się namoczyć, by zmniejszyła swoją objętość i dopiero wtedy wrzucić do pralki.
- Do bębna trzeba dorzucić piłki do rozbijania puchu, by ten zachował swoją równomierną sprężystość.
- Po praniu najlepiej skorzystać z suszarki bębnowej ustawionej na długi tryb i niską temperaturę. Jeśli nie jest to możliwe, należy suszyć kurtkę w przewiewnym miejscu na płasko, obracać co kilka godzin i oklepywać puch, co zapobiegnie jego zbijaniu.
Stosowanie odpowiednich środków pozwala na zachowanie maksymalnego możliwego poziomu naturalnej hydrofobowości puchu i maksymalnej sprężystości. Do prania puchu polecamy m.in. preparaty Granger’s Down Wash Kit (to zestaw, w którym znajduje się płyn i piłeczki do rozbijania puchu), Jack Wolfskin Universal Down Cleaner (bardzo dobry jakościowo środek do prania puchu).
CZYTAJ TAKŻE:
- Przywitaj jesień i zimę w dobrym stylu! Porządkujemy szafę i przyglądamy się ofercie znanych marek outdoorowych
- Ruszamy na szlak! Jakie buty w góry wybrać – wysokie czy niskie?
- Jak rozchodzić buty trekkingowe – najlepsze sposoby na bezbolesne rozchodzenie butów
- Technologia pod lupą - poznaj Texapore od Jack Wolfskin
Jak prać buty turystyczne?
Butów turystycznych z zasady się nie pierze, a zdecydowanie nie powinno się tego robić w pralce. Zwykle wystarczy wziąć szczotkę do butów, namoczyć ją w wodzie, ewentualnie też w uniwersalnym płynie do prania (takim, jak te wspomniane przy odzieży) i oczyścić powierzchnię. Brzydkich zapachów z wewnątrz można pozbyć się preparatem w spreju, np. Granger’s Odour Eliminator.
Są jednak takie sytuacje, kiedy buty po prostu potrzebują całościowego czyszczenia. Wtedy:
- należy wyciągnąć sznurówki (te można wyprać tradycyjnie w pralce) i wkładkę,
- włożyć je do miski,
- wlać do środka buta ciepłą wodę z płynem i w razie potrzeby miejscowo poszorować dłonią, zostawić na kilkanaście minut,
- namoczoną w wodzie z płynem szczotką oczyścić uważnie cholewkę i delikatnie wkładkę z obu stron,
- bardzo dokładnie i kilkukrotnie wypłukać wnętrze i wkładkę, po czym spłukać cholewkę,
- suszyć pod kątem w przewiewnym miejscu, nie na kaloryferze/przy grzejniku, obracać z noska na piętę co kilka godzin.
Jak impregnować kurtkę przeciwdeszczową?
Przy kurtkach przeciwdeszczowych, jak i przy softshellach istnieją trzy sposoby na impregnację.
- Podczas prania – istnieją preparaty, które służą jednocześnie do czyszczenia i impregnacji odzieży, np. Jack Wolfskin Apparel Clean & Proof lub Granger’s Clothing Wash + Repel. W takim wypadku powinno się raczej prać ubrania pojedynczo. To rozwiązanie jest najłatwiejsze w zastosowaniu, ale uznaje się je za nie aż tak skuteczne, jak pozostałe dwa.
- Poprzez namoczenie w impregnacie – impregnat możemy wlać bezpośrednio do oczyszczonego podajnika w pralce, po czy wrzucić do bębna uprzednio wypraną odzież lub wlać go do miski z mniejszą ilością wody i tam namoczyć kurtkę (co jest nieco bardziej wydajne). Tego typu preparaty to m.in. Granger’s Clothing Repel i Jack Wolfskin Apparel Proffer Wash-in.
- Przy użyciu spreju – impregnaty w atomizerze pozwalają na spryskanie suchej i czystej odzieży, dzięki czemu są najprostsze w użyciu, najrzadziej też wymagają dodatkowej obróbki cieplnej. Wystarczy pamiętać o tym, by rozprowadzić preparat równomierne na całej powierzchni z odległości około 20-30 cm. Przykładami tego typu impregnatów są: Granger's Performance Repel Plus i Jack Wolfskin Apparel Proofer.
Uwaga! Impregnaty działają od razu po wyschnięciu odzieży, ale część producentów zaleca poddanie ich obróbce cieplnej dla uzyskania pełnego efektu. O ile metka na odzieży tego nie zabrania, warto więc umieścić kurtkę w suszarce bębnowej na długim niskotemperaturowym trybie, przeprasować materiał do wysuszenia z niską temperaturą żelazka lub ewentualnie wysuszyć suszarką do włosów na niskim trybie z odległości min. 20 cm. (ta opcja jest niezwykle czasochłonna).
Jak impregnować kurtkę puchową?
Impregnacja puchówek odbywa się bardzo podobnie, jak impregnacja innych kurtek, z tym, że do impregnacji puchu przez namaczanie używa się innych środków. Tradycyjne impregnaty bowiem ograniczałyby sprężystość wypełnienia.
- Podczas prania – czyli te, które piorą i impregnują jednocześnie, tak jak przy kurtkach przeciwdeszczowych. Jest to m.in. Granger’s Wash + Repel Down 2in1.
- Poprzez namoczenie w impregnacie – impregnat do wlania do pralki, w której umieszcza się czystą kurtkę puchową, np. Granger’s Down Repel.
- Przy użyciu spreju – są takie same, jak przy kurtkach przeciwdeszczowych, nakłada się je w ten sam sposób, są najprostsze w użyciu, często nie wymagają obróbki cieplnej.
Jak impregnować buty turystyczne?
Przy butach turystycznych rodzaj impregnacji zależy od tego, z jakich materiałów zostały wykonane. Najważniejsze jest to, czy cholewka jest pokryta w całości gładką skórą (zamsz i nubuk się nie liczy), czy nie. Jeśli jest to np. skóra licowa, to do jej pielęgnacji używa się wodoodpornego wosku (np. Granger’s G-Wax) lub odpowiedniej pasty (np. Granger’s Leather Conditioner), które impregnują skórę, pielęgnują ją i chronią przed powstawaniem plam na powierzchni. Tu uwaga – niektóre z preparatów do skóry nie nadają się do butów z membranami!
PRO TIP: Przy częstym użytkowaniu licowych butów skórzanych raz do roku warto je oczyścić i odtłuścić (ciepłą wodą z płynem) przed nałożeniem kolejnej warstwy wosku. Pozwoli to na pozbycie się pozostałości poprzednich preparatów i ułatwi dotarcie świeżego środka do skóry, przy okazji poprawiając oddychalność.
Resztę butów turystycznych, tj. buty z cholewką nubukową, syntetyczną, mieszaną itd. zasadniczo można impregnować za pomocą tego samego rodzaju preparatów w spreju, np. Granger’s Footwear Repel Plus czy Jack Wolfskin Footwear Proofer. Większość impregnatów do butów ma podobne właściwości i nie wymaga aktywacji cieplnej. Uwaga – niektóre preparaty nakłada się na wilgotne obuwie!
Buty turystyczne powinno się impregnować czy woskować stosunkowo często, na pewno warto to robić przed każdą długą trasą czy dłuższym wyjazdem w góry.
