Zimowy biwak to nie lada wyzwanie, nie ma tu miejsca na szerokie kompromisy i popełniane błędy, gdyż stawka rośnie wraz ze spadkiem temperatury. W grę nie wchodzi tylko nasz komfort i dobre samopoczucie, ale zdrowie, a czasem i życie. Planując noc na mrozie musimy zadbać o właściwy ubiór, matę, zimowy śpiwór oraz dach nad głową, który wytrzyma podmuchy porywistego wiatru i napór padającego śniegu. Dobór odpowiedniego namiotu do warunków innych niż letnie, jest dość trudny. Patenty i rozwiązania stosowane latem, mogą zimą okazać się zupełnie niepraktyczne czy wręcz szkodliwe. Z poniższego wpisu dowiesz się o pięciu najważniejszych aspektach związanych z wyborem namiotu do użytku w warunkach zimowy.
- CZYTAJ TAKŻE -
Zimowy biwak – na co być przygotowanym
Zanim zdecydujemy się na zakup namiotu, zastanówmy się z czym będziemy mieli do czynienia podczas zimowego biwaku. Pierwszą rzeczą jest niska temperatura, zimą możemy spodziewać się przedziałów od kilku stopni na plusie po nawet kilkadziesiąt poniżej zera. Dodatnia temperatura będzie miała wpływ na dużą wilgotność i niską stabilność podłoża, a ujemna wpłynie negatywnie na wytrzymałość materiałów. Zimą podczas wiatru dochodzi do znaczącego wychłodzenia wnętrza namiotu. Latem taki efekt bywa wręcz mile widziany lecz zimą znacząco obniża komfort wypoczynku. Dodatkowo silne podmuchy potrafią wdmuchnąć pod tropik drobiny śniegu. Również i ten aspekt warto wziąć pod uwagę planując wybór namiotu, musimy bowiem znaleźć trudny kompromis pomiędzy właściwą wentylacją a termiką. Nie można również zapomnieć o opadach śniegu. Podczas zaledwie jednej nocy możemy zostać zasypani grubą warstwą białego puchu, która będzie silnie napierać na konstrukcję namiotu, mogąc doprowadzić do jego zawalenia. Istotny będzie więc dobór odpowiedniej konstrukcji namiotu oraz średnica i materiał stelaża. Pod uwagę warto również wziąć fakt, że zimą mamy na sobie więcej warstw ubioru, które zdejmować i zakładać będziemy raczej we wnętrzu namiotu, musi się tam więc znaleźć odpowiednio duża przestrzeń.
Namiot zimowy - jaka konstrukcja sprawdzi się najlepiej
Jedną z podstawowych rzeczy, na którą warto zwrócić uwagę podczas wyboru namiotu, jest rodzaj konstrukcji. Konstrukcja ma bowiem niebagatelny wpływ tak na stabilność namiotu, jak i łatwość jego rozkładania. W dużym skrócie, najczęściej spotykane konstrukcje namiotów to kopułowe (igloo) i tunelowe. Możemy również znaleźć modele geodezyjne i pół-geodezyjne oraz różnego rodzaju hybrydy, lecz są one rzadziej spotykane. Konstrukcja namiotu musi pozostać stabilna podczas silnego wiatru, jak i wytrzymać obciążenie zbierającej się na jego tropiku warstwie śniegu. Tak modele kopułowe, jak i tunelowe dobrze radzą sobie z wiatrem, inaczej jednak wygląda sytuacja, gdy na powierzchni namiotu zbiera się duża ilość mokrego śniegu. W tym wypadku lepiej sprawdzają się modele kopułowe, które nie posiadają dużych płatów luźnego materiału, jak ma to miejsce w konstrukcjach tunelowych. Dodatkowo modele kopułowe mają bardziej strome ścianki, co ogranicza gromadzenie śniegu. To nie jedyna przewaga konstrukcji kopułowej, niemniej istotny jest fakt jej samonośności. Namioty kopułowe wymagają ustabilizowania w gruncie, w Igloo odciągi stosuje się tylko w celu zapewnienia większej stabilności, a sam namiot stoi samodzielnie. Wybierając namiot stawiamy wyłącznie na konstrukcje oparte o stelaż zewnętrzny, co przyspiesza i ułatwia jego rozkładanie, nawet w silnym wietrze. Unikamy natomiast konstrukcji jednowarstwowych, ze względu na znaczącą kondensację pary wodnej, która w zimowych warunkach po prostu zamarza.
Namiot zimowy – dlaczego wytrzymałość jest najważniejsza?
Zimowe warunki znacznie odbiegają od tych spotykanych latem. Niska temperatura osłabia materiały, usztywniając je, co może prowadzić do uszkodzeń mechanicznych, zwłaszcza pęknięć. Superlekkie konstrukcje złożone z bardzo cienkiego stelaża oraz prawie przeźroczystego tropiku niosą ze sobą dużo większe ryzyko wspomnianych uszkodzeń. Dodatkowo zbierający się na powierzchni namiotu śnieg może doprowadzić do zapadnięcia lub nawet złamania konstrukcji namiotu. Namiot przeznaczony na zimowe warunki powinien posiadać więc stelaż, który zachowa elastyczność przy niskich temperaturach i wytrzyma dodatkowe obciążenie. Na runku spotykamy głównie dwa rodzaje materiałów używanych do produkcji stelaży, jest to włókno szklane oraz aluminium. Włókno szklane jest elastyczne i tanie w produkcji, jednak często ulega rozwarstwieniu oraz pęknięciom. Stosowanie go w warunkach zimowych jest niewskazane, zdecydowanie lepiej zainwestować w konstrukcję opartą na stelażu z aluminium stopu 7001. Aluminium dobrze znosi ujemne temperatury, jest też znacząco lżejsze. Sam rodzaj użytego materiału to jednak nie wszystko, o czym wiele poradników nie wspomina. Duże znaczenie bowiem ma również średnica zastosowanych pałąków. W przypadku namiotów turystycznych spotykamy zwykle wielkości od 7 do 11 mm. 2-osobowy czy 3-osobowy namiot przeznaczony do warunków zimowych powinien posiadać średnicę pałąków na poziomie około 9,5 mm. Niższy parametr osłabi konstrukcję i może nie wytrzymać naporu śniegu.
Niemniej istotny jest materiał tropiku, zwróćmy uwagę, że ten zwykle wykonywany jest z poliestru lub nylonu. Poliester ma większą odporność na promienie UV, jest hydrofobowy i tani, lecz mniej niż nylon odporny na rozdarcia (co prowokuje stosowanie grubszego – cięższego materiału). Nylon lepiej „oddycha”, jest lekki i wytrzymały, lecz mniej wodoodporny i dodatkowo ulega rozciąganiu. Bez względu na ostateczny wybór, zwróćmy uwagę, by materiał był wzmocniony RipStopem oraz pokryty silikonem. Dodatkowo nylon nie powinien być cieńszy niż 40D. Parametr nieprzemakalności powinien wynosić ponad 2000 mm. W przypadku podłogi namiotu stosuje się również wspomniany wcześniej poliester i nylon, a także polietylen. Ten ostatni jest najbardziej „pancerny”, jednocześnie najcięższy. Optymalnym rozwiązaniem wydaje się zastosowanie poliestru lub nylonu pokrytego poliuretanem o parametrze nieprzemakalności na poziomie co najmniej 5000 mm.
Namiot zimowy – o czym jeszcze warto pamiętać?
Ze względu na specyfikę zimowych biwaków, warto przyjrzeć się jeszcze kilku aspektom, które mogę mieć wpływ na podejmowaną przez nas decyzję zakupową.
Fartuchy śnieżne. Fartuchy stanowią niejako przedłużenie tropiku do ziemi. W warunkach zimowych obsypujemy je śniegiem, co znacząco poprawia stabilność namiotu na wietrze, dodatkowo zapobiega podwiewaniu, co znowu zwiększa komfort cieplny wewnątrz namiotu. Jeśli nasz namiot takowych nie posiada, powinniśmy wykopać odpowiednio głębszą platformę, by brzegi tropiku znajdowały się wyraźnie poniżej wierzchniej warstwy śniegu.
- Wielkość namiotu. Wybierajmy zawsze namioty nieco większe niż wynika to z planowanej ilości użytkowników. Zimą zabieramy ze sobą więcej rzeczy, z całą pewnością nikt też nie będzie chciał przebierać się na zewnątrz, warto więc zainwestować w większą przestrzeń, nawet kosztem wagi. Optymalna przestrzeń dla 2 osób to 150 cm szerokości i 220 cm długości. Wysokość namiotu od 110 cm pozwala również swobodnie siedzieć wewnątrz. Najlepiej by namiot posiadał 2 wejścia tworzące niewielkie przedsionki, w których będziemy mogli ulokować zbędny bagaż.
- Wentylacja. Zmorą spania pod namiotem jest kondensacja pary wodnej, która w warunkach zimowych zamarza po wewnętrznej stronie tropiku. Ograniczyć może ją tylko dobra wentylacja, aczkolwiek jest to zawsze trudny kompromis, gdyż zwykle nie chcemy wychłodzić namiotu. Okienka wentylacyjne powinny się znaleźć u szczytu namiotu i jeśli tylko nie ma zamieci, zostawiamy je uchylone. Jeśli noc jest wystarczająco ciepła, uchylamy również lekko wejście namiotu – przydają się tu dwubiegunowe zamki zastosowane w tropiku. Wentylacja ma również niebagatelne znaczenie w przypadku gotowania wewnątrz namiotu. Samo gotowanie wewnątrz jest niebezpieczne i odradzane, lecz szeroko praktykowane, nie zaklinajmy więc rzeczywistości, tylko pamiętajmy o otwarciu wszystkich okienek i uchyleniu wejść. Zdarzały się już bowiem w świecie turystyki zatrucia tlenkiem węgla spowodowane używaniem kuchenki turystycznej w zamkniętym namiocie.
- Rękaw śnieżny. W niektórych namiotach ekspedycyjnych możemy znaleźć luźno wiszący z tropiku rękaw. Gdy warunki na zewnątrz są wyjątkowo złe, a my musimy przygotować coś do picia, to zamiast opuszczać ciepły i bezpieczny namiot, możemy pobrać śnieg do gotowania za pomocą wspomnianego rękawa. Jeśli nasze plany opiewają w naprawdę duże wyzwania i ekstremalne warunki, warto takie rozwiązanie przemyśleć.
- Waga. Nieprzypadkowo temat wagi jest ujęty pod koniec omawiania wielu innych aspektów. Zapewnienie sobie odpowiedniego komfortu, jak i bezpieczeństwa w zimowych warunkach, determinuje niestety zwiększoną masę namiotu. Bądźmy gotowi do noszenia namiotu 2-osobowego o wadze dochodzącej do 4 kg.
- Kolor. Kolor to w pewnej mierze sprawa indywidualna. Namiot w jaskrawym, mocno różniącym się od otoczenia kolorze będzie łatwiejszy w odnalezienie podczas trudnych warunków atmosferycznych. Kolory ziemi pozwalają nam zostać bardziej anonimowymi i zlać się z otoczeniem. Gdy naszym celem jest obserwacja natury, zwłaszcza tej ożywionej, ma to duże znaczenie.
- CZYTAJ TAKŻE -
-
BUSHCRAFT, CZYLI SURVIVAL DLA WYTRWAŁYCH >
-
KARIMATA, MATERAC CZY MATA SAMOPOMPUJĄCA - NA CZYM SPĘDZIĆ NOCLEG POD NAMIOTEM? >
-
JAK ROZŁOŻYĆ NAMIOT? SKORZYSTAJ Z NASZYCH INSTRUKCJI! >
-
JACK WOLFSKIN - TEST NAMIOTU JEDNOOSOBOWEGO GOSSAMER >
Jak w prosty sposób rozłożyć namiot zimowy?
Już na samym początku warto szczerze powiedzieć, iż zimowe rozkładanie namiotu jest bardziej wymagające niż robienie tego latem. Wybór miejsca, jego przygotowanie i samo rozstawianie zgrabiałymi rękoma nie należy do najprzyjemniejszych. Skupmy się na doborze odpowiedniej lokalizacji. Las wydaje się dobrym miejscem, ochroni nas przed wiatrem i nawiewanym śniegiem. Jeśli decydujemy się na taką lokalizację, zwróćmy uwagę, czy nad naszymi głowami nie ma wyschniętych gałęzi, które mogłyby spaść i stanowić dla nas zagrożenie. Inną dobrą lokalizacją jest skraj lasu, daje nam częściową osłonę, a pozwala też na podziwianie widoków. Na szeroko otwartej przestrzeni możemy spodziewać się silnego wiatru, chłodu i możliwości zasypania naszego namiotu z powodu tak padającego, jak i nawiewanego śniegu. Nie ma tu idealnych rozwiązań, na grani i po stronie dowietrznej możemy spodziewać się bardzo silnego wiatru, a po stronie zawietrznej będzie gromadził się nawiany śnieg. Jeśli decydujemy się nocować na grani lub stronie dowietrznej, musimy przygotować odpowiednio głęboką platformę, która będzie chronić nas przed wiatrem. Możemy ją wykopać, a następnie udeptać, by była możliwie stabilna. Z kopanego śniegu tworzymy osłonę przed wiatrem. Namiot rozkładamy przedsionkiem do wiatru, stabilizując konstrukcję kijami, nartami i oczywiście obsypując fartuchy śnieżne warstwą śniegu. Jeśli wybraliśmy namiot o stelażu zewnętrznym, rozkładanie powinno pójść sprawnie. Rozpoczynamy stojąc tyłem do wiatru i przytwierdzając namiot do podłoża, by nie odfrunął. Dodatkowo możemy wrzucić do niego plecak. Następnie wkładamy stelaż do rękawów, unosimy namiot, stabilizujemy konstrukcję śniegiem oraz odciągami na tyle, ile jest to możliwe i już możemy cieszyć się naszym schronieniem. Po stronie zawietrznej postępujemy podobnie, z tą różnicą, że namiot rozbijamy poniżej miejsca gromadzenia się śniegu. Zwróćmy też uwagę czy nawiany śnieg nie stwarza zagrożenia lawinowego.
Namiot zimowy 2 osobowy – jaki model najlepiej się sprawdzi?
Spróbujmy podsumować zebrane informację i znaleźć namiot optymalny do zimowej turystyki. Wiemy na pewno, że namiot powinien być dwuwarstwowy, co jest wskazane ze względu na dużą kondensację pary wodnej. Konstrukcja powinna być kopułowa, gdyż jest samonośna, dobrze znosi wiatr oraz potrafi utrzymać dodatkowe obciążenie w postaci zalegającego śniegu. Stelaż powinien być wykonany z aluminium, najlepiej o średnicy 9,5 mm. Tropik poliestrowy lub nylonowy (40D), wzmocniony RipStopem oraz pokryty silikonem o parametrze nieprzemakalności na poziomie min. 2000 mm. Podłoga namiotu wykonana z poliestru lub nylonu pokrytego poliuretanem o nieprzemakalności na poziomie 5000 mm nie przepuści wilgoci, ewentualnie, gdy przyjdzie nam rozbijać namiot na mokrym śniegu, możemy się posiłkować dodatkową podłogą. Wnętrze powinno mieścić 2 osoby oraz bagaż, pozwalać na przebywanie w pozycji siedzącej oraz posiadać dobrą wentylację. Wskazane są również fartuchy śnieżne, które zapewnią dużą stabilność na wietrze oraz zapobiegną podwiewaniu, zwiększając komfort cieplny. Jeśli tylko nie zależy nam na wtapianiu się w otoczenie, wybierzmy kolor jaskrawy, który będzie dobrze widoczny.
Namiot zimowy dla 2-3 osób GEMINI 150 EXTREME SNOW Pinguin
Konstrukcją dobrze spełniającą wszystkie te oczekiwania jest namiot GEMINI 150 EXTREME SNOW, czeskiej firmy Pinguin. Odpowiednia budowa, właściwie dobrane materiały tropiku i podłogi, stelaż aluminiowy 9,5 mm, fartuchy śnieżne, dwa przedsionki, wystarczająca przestrzeń wewnątrz i waga na poziomie 3600 g powodują, że namiot ten można uznać za świetny wybór pod kątem zimowej turystyki.
Namiot zimowy dla 3 osób VEIG PRO III Fjord Nansen
Kolejnym modelem namiotu odpowiadającego naszym założenium jest VEIG PRO III polskiej firmy Fjord Nansen, dostosowany do użytkowania w najtrudniejszych warunkach atmosferycznych, także wyposażony w fartuchy przeciwśnieżne. Namiot waży 3400 g i ma aluminiowy stela o średnicy 8,5 mm, a wykorzystane w nim materiały podłogi i tropiku gwarantują bezpieczną noc w warunkach zimowych.
Powodzenia na szlaku!
