Jeśli ciągnie Cię w nasze najwyższe góry, nie masz lęku wysokości i marzysz o skalnej wspinaczce, możesz zostać taternikiem. Konieczne jest tylko dużo samozaparcia, nieco tężyzny fizycznej i - niestety - trochę pieniędzy.
Kurs taternicki - kto powinien go przejść?
Kurs taternicki powinien ukończyć każdy, kto chce wspinać się w górach typu alpejskiego, takich jak nasze Tatry. Niewątpliwie łatwiej będzie absolwentom kursu wspinaczki skałkowej, jednak można zacząć od początku. Cały cykl szkoleniowy polega na przejściu ścieżki od początkującego adepta wspinaczki na ściance po absolwenta zaawansowanego szkolenia zimowego w Tatrach.
Jak zrobić kurs taternicki?
Szkoleniem taternickim w Polsce zajmują się kluby alpinistyczne, zrzeszone w Polskim Związku Alpinizmu (PZA). Kursy taternickie organizowane są także przez organizacje i firmy spoza PZA, w tym szkółki wspinaczkowe, wreszcie można też wykupić szkolenie taternickie prywatne, u licencjonowanego instruktora wspinaczki wysokogórskiej – tu zwykle szkolenie odbywa się w grupie dwu- lub trzyosobowej.
Pełne szkolenie w klubach PZA odbywa się wg schematu:
- Kurs podstawowy (szkolenie teoretyczne i zajęcia na ściance wspinaczkowej). Na tym etapie szkolenia adepci wspinaczki poznają sprzęt, zasady asekuracji i pracy z liną, podstawy autoratownictwa, taktykę wspinania, topografię Tatr i zasady orientacji w górach, wreszcie historię i etykę taternictwa oraz podstawy prawne uprawiania tej dyscypliny sportu. W ramach praktyki kursanci zwykle wspinają się na sztucznej ściance wspinaczkowej lub innych obiektach umożliwiających podstawowe szkolenie - murkach, mostach, bunkrach, skałkach. Nieodzownym elementem tej praktyki jest nauka obsługi sprzętu, asekuracji oraz wychodzenia z sytuacji awaryjnych.
- Kurs wspinaczki skałkowej - polega na kilkudniowym pobycie w jednym z wspinaczkowych regionów Polski - skałkach Jury Krakowsko-Częstochowskiej lub Gór Sokolich w Rudawach Janowickich, podczas którego - pod okiem instruktora - kursanci przechodzą pierwsze wspinaczkowe drogi i uczą się poruszania w różnych formacjach skalnych, a także sprawdzają w praktyce i rozwijają nabyte wcześniej umiejętności obsługi sprzętu wspinaczkowego.
- Kurs taternicki letni - to już wielodniowe szkolenie w Tatrach - szerzej o nim w następnym akapicie
- Kurs taternicki zimowy (1. i 2. stopnia)
W praktyce najprościej (i najtaniej) jest wybrać się na kurs wspinaczkowy skałkowo-taternicki (letni), w ramach którego adepci przechodzą etapy 1-3. Po jego ukończeniu i zdobyciu pewnej praktyki w samodzielnych wspinaczkach letnich można też wybrać się na kurs zimowy.
Kurs taternicki zimowy a letni - jakie są różnice?
Kurs taternicki letni polega na wielodniowym szkoleniu wspinaczkowym w Tatrach. Z reguły jest to kurs dwu- lub trzytygodniowy, w tym każdy adept powinien mieć minimum 9 dni wspinaczkowych w górach. Szkolenie polega na wspinaniu się w niewielkim zespole pod opieką instruktora oraz cyklu wykładów rozszerzających wiedzę z kursu podstawowego. W trakcie wspinaczek kursanci poruszają się w różnych formacjach skalnych - granią, w kominie, w ścianie, żlebem i filarem; uczą się wycofów i wielowyciągowych zjazdów oraz poruszania z asekuracją lotną, powiększają praktykę w autoratownictwie, poznają technikę sztucznych ułatwień, a także wspinanie w nocy i biwakowanie w ścianie. Letni kurs taternicki to niewątpliwie jeden z najciekawszych etapów szkolenia nowego adepta tego sportu. Warunkiem jego ukończenia jest umiejętność sprawnego prowadzenia wyciągów na drogach o trudnościach co najmniej IV w skali UIAA.
Jeśli szkolenie odbywa się w Centralnym Ośrodku Szkolenia PZA „Betlejemka” na Hali Gąsienicowej w Tatrach - na jego zakończenie odbywają się egzaminy teoretyczne i praktyczne.
Kurs taternicki zimowy odbywa się w COS PZA „Betlejemka” (jeśli jest organizowany przez PZA), lub w którymś z tatrzańskich schronisk (organizowany przez organizację lub firmę spoza PZA). Tu także można skorzystać z usług prywatnego instruktora wspinaczki wysokogórskiej. Szkolenie zimowe to zwykle 2 tygodnie wspinaczki w skale, śniegu i lodzie oraz poznawanie wszelakich tajników Gór Wysokich zimą. W programie kursu jest nauka sprawnego poruszania się w rakach i z czekanem, hamowania czekanem i bez czekana (po poślizgnięciu na stromym stoku), zakładania punktów asekuracyjnych w śniegu, w terenie skalno-trawiastym i w lodzie, budowa jamy śnieżnej i nocny biwak, wspinaczka w lodospadzie, torowanie w zespole i zakładanie szlaku, asekuracja na lodowcu oraz bogate zajęcia lawinowe - przeszukiwanie lawiniska, sondowanie, poszukiwanie ofiar lawiny przy użyciu przyrządów elektronicznych, wykonywanie przekrojów i prób śniegu w terenie.
CZYTAJ TAKŻE:
Ile kosztuje kurs taternicki?
Koszt kursu letniego (skałkowo-taternickiego) mieści się w granicach 3 do 4 tysięcy zł. (w zależności od organizatora), do tego należy doliczyć koszty dojazdów, noclegów i prowiantu. Kurs zimowy to koszt 1-1,5 tysiąca zł.
Co daje kurs taternicki?
Przede wszystkim umiejętności!
Tatry to góry bardzo wymagające, nie tolerują błędów i nadmiernej pewności siebie – stąd potrzeba solidnego wyszkolenia. Ponadto absolwenci kursów organizowanych przez PZA otrzymują kartę taternika. Wprawdzie nie jest ona obecnie niezbędna do uprawiania wspinaczki na obszarze Tatr Polskich i Słowackich (ten wymóg został zniesiony wiele lat temu), jednak nadal jest to prestiżowy dokument, potwierdzający umiejętności adepta wspinaczki wysokogórskiej.
Ponadto pełny cykl szkolenia pozwala na integrację początkujących wspinaczy ze środowiskiem taternickim, a także zdobycie kondycji fizycznej niezbędnej do uprawiania tego sportu.
Wyposażenie na kurs taternicki
Z reguły organizator kursu zapewnia niemal cały sprzęt, konieczny do wspinaczki – liny, haki, kości, a na kursie zimowym także raki, czekany, śruby lodowe, itp. Niemniej warto zaopatrzyć się w podstawowe wyposażenie – buty wspinaczkowe, uprząż, odpowiedni karabinek osobisty i kask wspinaczkowy. Niezbędny też jest plecak wspinaczkowy, przydadzą się też odpowiednie rękawice. Z czasem nasz dobytek taternicki będzie się powiększał (własna lina, kości, friendy…) – wszak marzy nam się samodzielna wspinaczka.
Przydatne informacje:
- Pełne programy kursów taternickich PZA: pza.org.pl/szkolenie/programy/info
- Aktualna lista instruktorów PZA: pza.org.pl/szkolenie/kadra
A zatem - zachęcam gorąco na kurs taternicki, bo warto. Góry czekają! Do zobaczenia w Tatrach!
