Najwyższe szczyty kontynentów – dowiedz się więcej o Koronie Świata!

Karol Wiadomy 04/09/2019

Spis Treści

    Mianem Korony Świata zwykło określać się najwyższe szczyty kontynentów istniejących na Ziemi. Nazwa wywodzi się z języka angielskiego, gdzie Korona Ziemi oznacza „Siedem szczytów”. Choć określenie to zdaje się jednak sugerować co innego, w praktyce najwyższych szczytów kontynentów jest nie siedem, a dziewięć. Z czego wynikają te rozbieżności? Jakie góry zalicza się do Korony Świata i które z najwyższych szczytów kontynentów są najtrudniejsze do zdobycia? Tego dowiecie się z naszego artykułu.

    - CZYTAJ TAKŻE -

    Aconagua

    Korona Ziemi: najwyższe szczyty kontynentów

    W skład Korony Ziemi, czyli najwyższych szczytów kontynentów, wchodzą:

    • Azja: Mount Everest (8848 m n.p.m.) położony w Himalajach Wysokich (Centralnych), na granicy Nepalu i Chińskiej Republiki Ludowej (Tybetu). Po stronie chińskiej został objęty ochroną w ramach rezerwatu biosfery pod nazwą Rezerwat Biosfery Czomolungmy. Mount Everest zbudowany jest z granitów, gnejsów oraz wapieni i łupków. Ten jeden z najwyższych szczytów kontynentów tworzy potężny masyw podcięty z trzech stron lodowcami.
    • Ameryka Południowa: Aconcagua (6961 m n.p.m.) znajdujący się w Andach Południowych, w Kordylierze Głównej, na obszarze Argentyny. Aconcagua tworzy rozległy masyw o długości 60 km, zbudowany głównie z granitów pochodzenia wulkanicznego. Ten jeden z najwyższych szczytów kontynentów jest pokryty wiecznymi śniegami i lodowcami, których siedem spływa na wysokość 3900 m n.p.m. Z uwagi na specyficzne warunki atmosferyczne Aconcagua uważany jest za kluczowy etap treningu przed wspinaczką na Mount Everest.
    • Ameryka Północna: Denali (6195 m n.p.m.) położony w górach Alaska, na terenie Parku Narodowego Denali w Stanach Zjednoczonych. Góra jest zbudowana z krystalicznie czystych skał, a jej masyw jest stale pokryty śniegiem i lodowcami. Ciśnienie na szczycie tego jednego z najwyższych szczytów kontynentów odpowiada ciśnieniu na wysokości 6900 m n.p.m. na terenach położonych bliżej równika. Panuje tam bardzo niska temperatura powietrza (-60oC) oraz wieje wiatr o prędkości dochodzącej do 160 km/h.
    • Afryka: Kilimandżaro (5895 m n.p.m.) znajdujące się w Tanzanii, tuż przy granicy z Kenią. Jest nie tylko jednym z najwyższych szczytów kontynentów i najwyższą górą w Afryce, lecz także jednym z najwyższych samotnych masywów. W jego skład wchodzą trzy szczyty będące pozostałością po trzech wulkanach: Uhuru, Mawenzi oraz Shira. Według jednej z hipotez nazwa Kilimandżaro pochodzi z połączenia dwóch słów języka tamtejszych plemion, oznaczających „górę” i „karawanę”.
    • Europa:
      • (według Messnera, Bassa i środowiska wspinaczkowego) Elbrus (5642 m n.p.m.) będący najwyższym szczytem Kaukazu. Znajduje się na terenie Kabardo-Bałkarii w Rosji, nieopodal granicy z Gruzją. Masyw wyróżnia się charakterystyczną sylwetką o dwóch kopulastych wierzchołkach, odległych od siebie o około 3 kilometry. Elbrus istnieje od 2 mln lat i jest drzemiącym wulkanem. Ten jeden z najwyższych szczytów kontynentów jest zbudowany z zastygłych law, a jego powierzchnię w całości pokrywają lodowce oraz wieczny śnieg.
      • (według niektórych naukowców) Mont Blanc (4810 m n.p.m.) stanowiący najwyższy szczyt Alp oraz jeden z najwyższych szczytów kontynentów. Położony w Masywie Mont Blanc w Alpach Zachodnich. Tworzy rozbudowany masyw, rozcięty licznymi dolinami glacjalnymi, zbudowany głównie ze skał krystalicznych. Wysokość góry zmienia się o kilka metrów ze względu na grubość czapy lodowej, jaka pokrywa szczyt. Mont Blanc po raz pierwszy został zdobyty 8 sierpnia 1786 roku przez miejscowego poszukiwacza kryształów z doliny Chamonix, Jacques’a Balmata i doktora Michaela Paccarda.
    • Australia lub Australia i Oceania:
      • (według Bassa) Australia: Góra Kościuszki (2230 m n.p.m.) położona w Nowej Południowej Walii, w Parku Narodowym Kościuszki, w Górach Śnieżnych w paśmie Alp Australijskich. Ten jeden z najwyższych szczytów kontynentów został odkryty, zdobyty i nazwany przez Pawła Edmunda Strzeleckiego w czasie jego wyprawy z Sydney do Melbourne. Według oficjalnych statystyk szczyt Góry Kościuszki odwiedza każdego roku ponad 30 000 turystów.
      • (według Messnera) Australia i Oceania: Puncak Jaya (4884 m n.p.m.) znajdujący się w Górach Śnieżnych Nowej Gwinei, będący nie tylko najwyższym szczytem Indonezji i jednym z najwyższych szczytów kontynentów, lecz także najwyższym szczytem świata leżącym na wyspie. Jego nazwa pochodzi od imienia holenderskiego odkrywcy Jana Cerstensza, który w roku 1623 wypatrzył na tej górze lodowiec. Badania przeprowadzone w latach 90. XX wieku wykazały, że niektóre lodowce występujące na Puncak Jaya już zanikły, a pozostałe ulegają gwałtownemu cofaniu.
    • Antarktyda: Masyw Vinsona (4892 m n.p.m.) leżący w Górach Ellswortha, w paśmie Sentinel na Ziemi Ellswortha w Zachodniej Antarktydzie. Ten jeden z najwyższych szczytów kontynentów został nazwany na cześć amerykańskiego polityka, Carla Vinsona. Masyw po raz pierwszy został zdobyty przez Amerykanów w 1966 roku. Jego szczyt wznosi się na prawie 3 kilometry ponad otaczający go teren. Charakteryzuje go niezwykle surowy klimat: w lecie temperatura wynosi około -30°C, a w zimie może spadać nawet do -90°C.

    Denali

    - CZYTAJ TAKŻE -

    Zdobywcy najwyższych szczytów kontynentów

    Pierwszą osobą, która zdobyła Koronę Ziemi „w wersji light”, był Richard Bass, amerykański biznesmen i miłośnik wspinaczki po górach, który za cel obrał sobie zdobycie najwyższych szczytów kontynentów ziemi. Wedle jego założeń miały to być: Ameryka Północna, Ameryka Południowa, Europa, Azja, Afryka, Antarktyda oraz Arktyka. W celu zdobycia najtrudniejszego, Mt. Everestu, wynajął profesjonalnych alpinistów, którzy pomogli mu w dotarciu na szczyt. Miało to miejsce dnia 30 kwietnia 1985 roku – wtedy też Bass zdobył ostatni szczyt należący do Korony Ziemi.

    Wkrótce jednak znany alpinista Reinhold Messner poddał w wątpliwość wybór Australii jako kontynentu i dokonał zmiany na liście najwyższych szczytów kontynentów, zaproponowanej przez Bassa, zastąpiwszy kontynent australijski Australią i Oceanią. Tę „pełną” wersję Korony Ziemi, już z Piramidą Carstensz, udało się w 1986 roku zdobyć Patowi Morrowowi, a następnie także samemu Messnerowi.

    Wedle portalu 7 Summits do końca 2011 roku Koronę Ziemi zdobyło aż 348 wspinaczy, w tym 230 w wersji z Piramidą Carstensz. Pierwszymi polskimi zdobywcami najwyższych szczytów kontynentów byli znani himalaiści – Leszek Cichy oraz Anna Czerwińska. Cichy skompletował Koronę Ziemi w roku 1999, a Czerwińska zaledwie rok później, w 2000. Dotychczas najwyższe szczyty kontynentów zdobyło 14 Polaków, w tym 12 w wersji z Piramidą Carstensz.

    Kilimandżaro

    Skala trudności szczytów Korony Ziemi

    Uszeregowanie najwyższych szczytów kontynentów według stopnia trudności wciąż stanowi przedmiot licznych dyskusji. Choć nie ulega wątpliwości, że najtrudniejszym szczytem Korony Ziemi jest Everest, a najłatwiejszym Góra Kościuszki, to stopień trudności pozostałych wierzchołków nie jest tak łatwy do określenia. Przede wszystkim dlatego, że zależy od szeregu czynników, takich jak: osobiste doświadczenia, możliwości, a wreszcie i umiejętności wspinaczy.

    Dobrym podsumowaniem jest lista zaproponowana przez Steve’a Bella, który w wyznaczaniu stopnia trudności najwyższych szczytów kontynentów wziął pod uwagę wysokość, trudności wspinaczkowe, kłopoty techniczne, niewygodę oraz wysiłek. Lista ta pomija jednak aspekt kluczowy dla większości wspinaczy – zdobycie środków finansowych niezbędnych do organizacji tego rodzaju wyprawy. Skala Bella odnosi się więc przede wszystkim do najłatwiejszych dróg wejścia na szczyty Korony Ziemi i nie uwzględnia szczytu Mont Blanc.

    • Góra Kościuszki: 1 pkt;
    • Kilimandżaro: 2 pkt.;
    • Elbrus: 3 pkt.;
    • Piramida Carstensz/Aconcagua/Masyw Vinsona: 5 pkt.;
    • McKinley (Grzęda Zachodnia): 7 pkt.;
    • Everest (granią południowo-wschodnią przez Przełęcz Południową): 10 pkt.

    Skala trudności Bella nie odpowiada jednak również skali niebezpieczeństwa dla życia, na jaką narażeni są wspinacze chcący zdobyć najwyższe szczyty kontynentów. Najczęściej do wypadków śmiertelnych dochodzi podczas wyprawy na Everest, Elbrus czy Mont Blanc. Na tych górach życie straciło już przeszło kilkaset osób.

    Warto pamiętać, że wspinaczka na każdy ze szczytów Korony Ziemi wymaga bardzo dobrego przygotowania fizycznego i sprzętowego. Na atak szczytowy na kilkutysięcznikach nie wystarczą buty wysokogórskie i nawet najlepsza kurtka puchowa ze standardowych kolekcji. To wszystko sprawdzi się świetnie, ale przed wejściem na ostatni etap wspinaczki. Do ataków szczytowych używa się specjalnych bardzo ciepłych kombinezonów (nie zapominajmy, że na Evereście może być nawet -41°C - taką rekordową temperaturę odnotowano w lutym 2003 r.), zazwyczaj sztywnych i grubych butów dwuczęściowych, a także sprzętu do wspinaczki lodowej i lekkiego plecaka wyprawowego z najważniejszymi rzeczami, cięższy plecak zostawia się w obozie przed szczytem.

    Elbrus

    Koronka Ziemi: drugie najwyższe szczyty kontynentów

    Obok najwyższych szczytów kontynentów funkcjonuje jeszcze pojęcie „Koronki Ziemi”, w skład której wchodzą drugie najwyższe szczyty siedmiu kontynentów. Nazwa pochodzi z języka angielskiego, gdzie Koronka Ziemi określana jest mianem „Siedmiu Drugich Szczytów”. Podobnie jednak jak w przypadku Korony Ziemi i najwyższych szczytów kontynentów, i drugich szczytów nie jest jednak siedem, a dziewięć – wszystko za sprawą tego, że wśród geografów i wspinaczy nie ma zgody co do tego, które szczyty Europy oraz Australii i Oceanii należy traktować jako drugie najwyższe.

    W skład Koronki Ziemi wchodzą:

    • Afryka: Mount Kenia (5199 m n.p.m.);
    • Ameryka Południowa: Ojos del Salado (6885 m n.p.m.);
    • Ameryka Północna: Mount Logan (5959 m n.p.m.);
    • Antarktyda: Mount Tyree (4852 m n.p.m.);
    • Australia: Mount Townsend (2209 m n.p.m.);
    • Azja: K2 – najwyższy szczyt Karakorum (8611 m n.p.m.)
    • Europa: Monte Rosa, będący w zasadzie masywem alpejskim, którego najwyższym szczytem jest Dufourspitze (4634 m n.p.m.).

    Powiązane Wpisy

    Powiązane produkty