W dzisiejszych czasach ciężko nam sobie wyobrazić jak kilkadziesiąt lat temu ludzie przemieszczali się z miejsca na miejsce bez nawigacji GPS. Jest to niewątpliwie ogromne ułatwienie podczas podróży samochodem, pieszych wędrówek lub innych form aktywności w terenie, którego do końca nie znamy. Mapy, kompasy, obserwowanie gwiazd – brzmi przestarzale? Może i tak. Natomiast nie można ukryć, że wraz z postępem technologii zatraciliśmy pewną część zdolności orientacji w terenie. Dlatego dziś, gdy wybierasz się na szlaki górskie dobrym pomysłem będzie zabranie z sobą nawigacji turystycznej GPS, która w razie potrzeby pomoże ci się odnaleźć i zwiększy bezpieczeństwo twoje i twoich towarzyszy.
Nawigacja w górach – podstawowe informacje
Umiejętność określenia lokalizacji i kierunku, w którym zmierzamy to podstawa odbycia bezpiecznej przygody. Z tego względu, oprócz zabrania sprzętu elektronicznego, który jest niezwykle ważny i pomocny, warto znać podstawy określania swojego położenia bez ich użycia. Operowanie mapą papierową i kompasem jest bardziej czasochłonne ale w przypadku, gdy sprzęt zawiedzie, może często uratować nam życie i pomóc ustalić prawidłowy kierunek marszu. Nawigować w terenie można również na podstawie położenia gwiazd lub słońca – jest to trudniejsze i potrzeba czasu, żeby wyćwiczyć tę umiejętność ale warto, ponieważ zdolność ta pozostanie z nami na długie lata.
Dla osób, które nie są tak zdeterminowane do obycia się bez elektroniki i pragną zaoszczędzić swój czas, a także dodatkowo zabezpieczyć w sytuacji, gdy na przykład nawigacja za pomocą mapy będzie utrudniona lub nawet niemożliwa, polecamy zakup turystycznej nawigacji GPS.
GPS czyli z angielskiego Global Positioning System, to narzędzie, które jako użytkownicy prywatni znamy stosunkowo niedługo. Początkowo powstał on na potrzeby Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych w latach 70-tych i ulegał dalszej modyfikacji i ulepszeniu aż po dzień dzisiejszy. Po czasie został udostępniony za darmo wszystkim użytkownikom do codziennych zastosowań.
Składa się on z 3 segmentów, z których użytkownicy prywatni, czyli my, używają tylko jednego – odbiornika sygnałów z satelity. Pozostałe dwa to: 31 satelit krążących nad naszą planetą, mniej więcej równomiernie wokół równika oraz system naziemny składający się z 12 stacji monitorujących owe satelity.
Jaki GPS najbardziej sprawdzi się w górach?
GPS, jako niezależne urządzenie do chodzenia po górach staje się bardzo pomocny osobom, które chcą poznać tereny górskie od podszewki. Uchroni je to przed zgubieniem się, a w razie wypadku pomoże ustalić położenie, które będzie można podać ratownikom górskim.
Najważniejszym aspektem posiadania i korzystania z nawigacji GPS w górach jest to, by była niezawodna i możliwie jak najbardziej dokładna. Można to modyfikować za pomocą kilku funkcji naszego odbiornika:
- Pojemność baterii – dzięki niej urządzenie będzie mogło nam służyło długo bez konieczności podładowywania
- Pamięć – aby wgrywane mapy były jak najdokładniejsze (dokładne mapy zajmują więcej pamięci odbiornika)
- Funkcja powerbanka – bardzo przydatna w przypadku, gdy na przykład smartfon odmówi posłuszeństwa, a konieczne jest wezwanie pomocy
- Solidna, trwała, wodoszczelna obudowa – z wiadomych względów - w podróży może zdarzyć się praktycznie wszystko (ulewa, upadek z wysokości itd. ) dlatego dobrze, żeby odbiornik był odporny na zniszczenia
- Kompas – dodatkowa pomoc przy określaniu swojego położenia w terenie
- Dodatkowe funkcje – planowanie trasy, pomiar temperatury powietrza, ciśnienia, pomiar wysokości terenu
CZYTAJ TAKŻE:
Jaka aplikacja do nawigacji w górach najlepsza?
Jednak dzisiaj swoje urządzenie GPS mamy w kieszeni - wprawdzie nie będzie ono tak dokładne i rozbudowane, jak turystyczny, niezależny, klasyczny odbiornik, ale większości osób wystarczy. Liczba aplikacji na telefon służąca do określenia położenia w terenie jest bardzo duża. Poniżej znajdziesz listę tych najbardziej dokładnych i popularnych.
Zawsze warto mieć na uwadze, iż smartfony przy niskiej temperaturze lubią płatać figle i zazwyczaj szybciej wyczerpuje się ich bateria. W takich sytuacjach nie zapomnij o tym, by mieć ze sobą akumulator, który w razie potrzeby podłączysz do swojego telefonu.
- Mapa-turystyczna.pl - polska aplikacja działająca jako nakładka na Mapy Google. Trasę można wyznaczać jedynie w ramach przebiegu szlaku, a jej planowanie jest bardzo łatwe. W wyniku otrzymujesz zaznaczony przebieg trasy (który łatwo można zmodyfikować), profil, czas przejścia, a także informację o punktach GOT. W Mapie Turystycznej zaznaczone są – oprócz szlaków – także schroniska i niektóre atrakcje (np. jaskinie). Swoim zasięgiem aplikacja obejmuje szlaki w Polsce, a także przygraniczne szlaki czeskie i słowackie. Łatwa w obsłudze aplikacja i wersja desktopowa.
- Mapy.cz - czeska aplikacja z mapami turystycznymi, także w wersji zimowej. Najlepiej sprawdza się na terenie Czech, gdzie mapy są zdecydowanie najdokładniejsze, ale warto używać jej także w Polsce oraz w wielu innych krajach Europy. Przede wszystkim dlatego, że aplikacja umożliwia bezpłatne pobranie map do pamięci telefonu i późniejsze używanie ich, gdy jesteśmy offline. To bardzo duża zaleta, bo większość serwisów mapowych oczekuje opłaty za możliwość pobierania map.
Wadą tej aplikacji jest problematyczne planowanie trasy z poziomu smartfona. Jeśli chcemy zaplanować jakąś trasę, najlepiej zrobić to wcześniej w webowej wersji serwisu i zapisać wyznaczony ślad na swoim koncie w Mapy.cz. Wyznaczona i zapisana na komputerze trasa automatycznie pojawi się także w aplikacji mobilnej, oczywiście po wcześniejszym zalogowaniu się w serwisie. Założenie konta w Mapy.cz jest bezpłatne, tak samo jak pobranie aplikacji. - Locus map – niezwykle dokładne mapy z zaznaczonym przebiegiem nie tylko szlaków turystycznych, ale także rowerowych, biegówkowych oraz najdrobniejszych nawet dróg. Przy domyślnych ustawieniach aplikacja pokazuje szlaki jako kropki w przekłamanych kolorach. Żeby to wyeliminować warto zmienić mapę w Menedżerze i wybrać np. Hike & Bike. Dla osób chodzących skrótami i leśnymi duktami nie ma lepszej mapy. Aplikacja pozwala zaplanować trasę także poza szlakami. W darmowej wersji otrzymuje się informację o dystansie do pokonania oraz czasie wędrówki, natomiast płatny jest profil trasy, suma podejść oraz zejść.
- Traseo - aplikacja mapowa, która mocno stawia na aspekt społecznościowy. Za jej pośrednictwem możemy dzielić się z innymi użytkownikami Traseo naszymi propozycjami wycieczek. Zarówno tymi pokonanymi pieszo, jak i na rowerze, skiturach czy nartach biegowych. Inną wartą wspomnienia funkcją, która odróżnia Traseo od dwóch wspomnianych wyżej aplikacji mapowych, jest możliwość używania map wydawnictw kartograficznych. Mapy te są płatne, tak jak ich papierowe wersje.
Aktualnie przez aplikację Traseo można kupić ponad 330 różnych map, które pokrywają górskie obszary Polski, Słowacji, Czech, Włoch, Szwajcarii, Austrii, Grecji i wielu innych krajów. Wydawnictwa oferujące mapy za pośrednictwem Traseo to np. Compass, Galileos, Adventuremapping, DPA i inne. Z map możemy korzystać nie mając dostępu do internetu.
Top 3 aplikacji do sprawdzania pogody w górach
Oprócz wymienionych aplikacji przeznaczonych do nawigacji w górach, planowania trasy oraz określania swojego położenia warto zapoznać się z takimi, które służą do sprawdzenia warunków atmosferycznych, nadchodzącego pogorszenia pogody w tym opadów i burz, a także pojawienia się silnego wiatru, który w wyższych partiach gór może być bardzo niebezpieczny.
Najlepsze z nich to:
- meteoblue® – łatwa w obsłudze i czytelna prognoza obejmująca najbliższe 7 dni (jest też opcja prognozy 14-dniowej). W jej bazie miejsc są szczyty. Dane są prezentowane w rozbiciu na bloki 3-godzinne, pomaga to zaplanować czas wędrówki.
- YR – aplikacja z prognozą norweskiego Instytutu Meteorologicznego. Wyszukiwarka miejsc obejmuje także szczyty. Zaletą są prognozy dla całego świata. Domyślnym ekranem jest animacja nieba wraz z informacją o temperaturze powietrza i odczuwalnej, prędkości i kierunku wiatru oraz temperaturach. Dla miłośników dokładnych informacji są też zakładki z tabelami lub grafami (prognoza godzina po godzinie).
- Blitzortung – radar burzowy – na mapę OpenStreetMap nakładane są w czasie rzeczywistym informacje o burzach. Intensywność koloru wskazuje, jaki czas minął od wyładowania – im jaśniejszy, tym mniej upłynęło czasu. Aplikacja zbiera infomacje z radarów znajdujących się na całym świecie.
Jak sobie poradzić, gdy nawigacja elektroniczna przestanie działać?
Po pierwsze staraj się zachować zimną krew – stres oraz zdenerwowanie spowodowane brakiem odpowiedzi nawigacji elektronicznej w żaden sposób nie pomogą ci się odnaleźć, a mogą spowodować odwrotne skutki. Bardzo ważne jest niezbaczanie ze szlaku – jeżeli już to się stało to postaraj się wrócić tą samą drogą i odnaleźć miejsce, w którym jeszcze orientowałeś się, co do miejsca swojego położenia.
Czy warto jeszcze używać papierowej mapy?
Oczywiście! Mapa papierowa nigdy się nie rozładuje i jeżeli dobrze umiesz się nią posługiwać, możesz przy jej pomocy bez problemu określić swoją lokalizację. Jedynym mankamentem, mogą być jej gabaryty po rozłożeniu oraz możliwość rozdarcia (ale i przed tym można się uchronić, zaopatrując się w mapę pokrytą laminatem). Zawsze warto podszkolić swoją umiejętność nawigowania przy pomocy mapy oraz kompasu, bo kto wie, kiedy może się to przydać.
Co warto wziąć oprócz nawigacji?
Jeśli już decydujemy się na niezależny odbiornik/nadajnik GPS, to warto spakować do niego akumulator zapasowy, którym w razie potrzeby doładujesz swój telefon. Istnieje wiele aplikacji mobilnych, dzięki którym możesz określić swoje położenie, sprawdzić prognozę pogody lub w razie potrzeby skorzystać z aplikacji wzywających pomoc (Ratunek), więc smartfon powinien być dostępny, przynajmniej jako opcja awaryjna.
Jako ostatnie należy podkreślić (co nie znaczy, że jest to rzecz najmniej ważna) – zawsze ale to zawsze przed wyruszeniem w trasę upewnij się, że ktoś z twoich bliskich zna twoje plany i przebieg twojej trasy, by w razie braku kontaktu mógł wezwać odpowiednie służby. Pamiętaj– bezpieczeństwo przede wszystkim.
Udanej przygody!
