Ochrona przed deszczem w górach: jaka odzież przeciwdeszczowa sprawdzi się najlepiej?

Adrian Sosnowski 10/08/2023

Spis Treści

    Nawet, gdy prognozy zapowiadają względnie dobrą pogodę, kurtka przeciwdeszczowa to podstawa wyposażenia każdego odpowiedzialnego turysty. Choćby miała przeleżeć całą wędrówkę w plecaku lub być użyta zaledwie kilka razy, to po prostu trzeba ją mieć w zanadrzu. W końcu w razie załamania pogody, to nasz jedyny ratunek przed zawieruchą i ulewnym deszczem. Czy tak samo jest z wodoodpornymi spodniami? Ile odzieży przeciwdeszczowej zabrać w góry i na jakie parametry zwracać uwagę? O tym wszystkim piszemy w niniejszym artykule.

    Rola wierzchniej warstwy przeciwdeszczowej w górach

    Wszyscy wiemy, ze w górach pogoda potrafi zaskoczyć, a nawet przy dobrych rokowaniach meteorologów rzeczywistość może spłatać figla turystom na szlaku. Z jednej strony każdy chce mieć jak najlżejszy plecak – w końcu wędrówka w górę potrafi być bardzo męcząca, dlatego też rezygnuje się z nadmiaru odzieży. Z drugiej natomiast, nawet jeśli tylko na 5% wyjść będzie lało, to czy chcemy przez kilka godzin moknąć i marznąć? A co jeśli zdarzy się wypadek, pogoda się zepsuje, a my przez kilka godzin będziemy zdani tylko na siebie i swój ekwipunek? Warto zdawać sobie sprawę, że deszcz to tylko jedna z możliwości, do tego dochodzi przeszywający, lodowaty wiatr czy opady śniegu, a połączenie takiej aury potrafi być nie tylko nieprzyjemne, ale też niebezpieczne.

    Dobrze, dość tego straszenia – rynek turystyczny jest pełny lekkich i skutecznych rozwiązań przeciwdeszczowych, które zarówno zabezpieczą nas przed nagłą niepogodą, ale też pozwolą na niezwykle przyjemną wędrówkę w nieprzyjemnym deszczu lub podziwianie widoków na szczytach podczas silnego jesiennego wiatru. Rewolucją w branży było oczywiście rozpoczęcie stosowania membran w odzieży przeciwdeszczowej.

    Czym jest membrana? To specjalny rodzaj materiału, który może, ale nie musi być zbudowany na zasadzie porów (które są znacznie mniejsze od cząsteczek wody, a jednocześnie większe niż cząsteczki pary wodnej). Jego zadaniem jest zapewnienie pełnej wiatroszczelności, wysokiej wodoodporności i (co niezwykle ważne) oddychalności, czyli pozwala na odprowadzenie parującego potu z wnętrza odzieży.

    Wprowadzenie membran zrewolucjonizowało podejście do turystki i znacząco podniosło komfort uprawiania wszelakich aktywności outdoorowych. Trzeba tylko pamiętać o jednym – każda membrana, nawet ta o najwyższych parametrach oddychalności – stanowi pewną barierę dla potu, co znaczy, że w każdej kurtce membranowej będzie cieplej niż np. w softshellu o tej samej grubości.

    jaka kurtka przeciwdeszczowa w góry

    Kurtki i spodnie przeciwdeszczowe – jak to jest z tymi parametrami?

    Na rynku znajduje się wielu producentów odzieży przeciwdeszczowych, którzy z kolei korzystają z membran o różnych nazwach. Meżemy więc spotkać się m.in. z takimi nazwami, jak: słynny Gore-Tex, Texapore, H2No czy Hy-Went. Zasadniczo jednak wspólną cechą membran jest wspomniana już wiatroszczelność, a także wodoodporność i oddychalność, z czego dwie ostatnie cechy są mierzalne i zwykle określane konkretnymi parametrami.

    Wodoodporność wyraża się w jednostce milimetrów słupa wody. Oznacza to, że nacisk słupa wody o wysokości iluś tys. milimetrów, rozłożony na m2 materiału, nie jest w stanie go przemoczyć. Im wyższa wartość, tym większa możliwość pozostania suchym mimo opadów. Trudno to sobie wyobrazić, dlatego warto podać przykład: podczas najbardziej ulewnego deszczu powstaje ciśnienie równoważne naciskowi ok. 3 000 mm słupa wody. Jednak woda jest wciskana w materiał np., przez pasy naramienne plecaka, podczas siadania na mokrej nawierzchni czy naprężania materiału – wtedy przyda się wyższy parametr. O kurtkach przeciwdeszczowych mówi się od 5 000 mm słupa wody, ale jeśli chcemy mieć pewność zabezpieczenia przed solidna ulewą, podczas marszu z plecakiem, warto postawić na 15 000 mm i więcej.

    Jednak wodoodporność to nie wszystko, a często przy kurtkach z membraną dla wielu osób bardziej istotna jest oddychalność, niezwykle istotna podczas każdej aktywności. Rzecz w tym, czy materiał, z której uszyta jest kurtka, zapewni cyrkulację powietrza, dając tym samym poczucie komfortu, nawet przy intensywnym wysiłku. Oddychalność wyraża się w dwóch jednostkach:

    • g/m2/24 h (najbardziej popularna jednostka) – czyli jaka ilość wilgoci w gramach jest może wyparować przez  m2 w ciągu 24 h. Jeśli potrzebujemy kurtki do dynamicznej aktywności turystycznej, np. do chodzenia po górach, nie powinniśmy schodzić poniżej oddychalności na poziomie 10 000 g/m2/24 h.
    • RET – czyli opór, jaki jest stawiany materiałowi przez parę wodną.

    Współczynniki oddychalności RET w kurtkach przeciwdeszczowych

    Współczynnik RET jest bardzo miarodajny i mówi o swobodzie przepuszczania pary wodnej. Co ciekawe, można nim zmierzyć nie tylko oddychalność membran, ale też każdego innego materiału, dzięki czemu da się porównać poziom oddychalności całego zestawu odzieży.

    W tym wypadku kurtka jest bardziej oddychająca, im niższy jest współczynnik RET. Po raz kolejny warto zadać sobie pytanie, do jakich aktywności ma być wykorzystywana. Jeśli ta aktywność jest średnio intensywna, możemy wybierać kurtki ze współczynnikiem RET mniejszym niż 13. Dla aktywności intensywnych lub bardzo intensywnych polecamy kurtki o współczynniku RET 6 i mniejszym.

    odzież przeciwdeszczowa w góry

    Spodnie przeciwdeszczowe – co ubrać zapobiegawczo?

    Ochrona przed deszczem nie dotyczy tylko kurtek, a membrany mogą być stosowane również w spodniach.

    Ze względu na mniejszą potrzebę utrzymania ciepła w nogach jednak większość turystów rezygnuje z tego typu spodni, ponieważ bywa w nich zwyczajnie gorąco. Jeśli nie wybieramy więc spodni narciarskich lub alpinistycznych, najprawdopodobniej wystarczą nam porządne, wiatroodporne i nienasiąkliwe spodnie softshellowe.

    Niektóre modele spodni membranowych nosi się jak kurtki – na wierzch, naciąga się je na podstawowe spodnie. Tego typu rozwiązanie sprawdzi się tylko w przypadku planowanej wędrówki w długotrwałym deszczu lub wymagającego, wielodniowego trekkingu, podczas którego pogoda może być bardzo różna.

    W przypadku spodni przeciwdeszczowych trzeba zwrócić uwagę na ich wagę i niewielki wymiar po spakowaniu, aby w razie konieczności móc je szybko i łatwo założyć nawet na szlaku. Warto sprawdzić, czy wybrane przez nas spodnie posiadają ściągacz w pasie i na dole nogawek, co ułatwi dopasowanie do sylwetki, jak i butów. Ważną cechą, na którą warto zwrócić uwagę, są zamki na nogawkach. Zamki wzdłuż całej nogi umożliwiają założenie spodni bez konieczności ściągania butów, co jest dużym ułatwieniem w terenie.


    CZYTAJ TAKŻE:


    jaka kurtka w góry

    Czym charakteryzuje się dobra kurtka przeciwdeszczowa na górskie warunki?

    Producenci prześcigają się w projektowaniu kolejnych modeli kurtek, ale jak się nie zgubić w gąszczu propozycji i wybrać kurtkę przeciwdeszczową, która sprawdzi się w ciężkich warunkach w górach? Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na rodzaj i parametry zastosowanej membrany. Ponadto należy wziąć pod uwagę kilka poniższych cech:

    • pakowność i niska waga – by nie była zbytnim ciężarem na szlaku,
    • odpowiedni krój – przedłużany tył dla lepszej ochrony pleców i odpowiednio zaprojektowane rękawy, które nie krępują ruchów,
    • regulowany kaptur z usztywnieniem z przody – kaptur musi dobrze leżeć na głowie, być wygodny i chronić przed zacinającym deszczem, jeśli planujemy ubrać kask, to dobrze, by też mieścił się w kapturze,
    • wysoki kołnierz – element, który łączy kurtkę z kapturem i dodatkowo chroni część twarzy,
    • podklejone uszczelnione szwy – widać je od środka kurtki, a są kluczowe dla zabezpieczenia przed wodą,
    • zamki pod pachami – zwłaszcza, gdy planujemy intensywne aktywności, długie zamki pod pachami są w stanie szybko poprawić wentylację,
    • osłonięte lub laminowane zamki – również kluczowe dla zabezpieczenia przed wodą,
    • regulowane mankiety – zapewnią ochronę przed wdzieraniem się zimnych powiewów wiatru, ale także zapobiegną przesuwaniu się rękawów.

    Kurtki przeciwdeszczowe w góry nie muszą być dodatkowo ocieplane – w zasadzie nawet lepiej, jak nie są. W górach ubieramy się warstwowo, a brak dodatkowego ocieplenia nie tylko wpływa na uniwersalność kurtki, ale pozwala też na lepsze dostosowanie stroju do warunków – np. gdy idziemy pod górę i pada, to nawet zimą nie potrzebujemy dodatkowej warstwy cieplnej, sam hardshell wystarczy.

    kurtka przeciwdeszczowa w góry

    Peleryny i poncha przeciwdeszczowe - lekkie i niezajmujące miejsca

    Większość peleryn i ponch przeciwdeszczowych jest wykonanych z wytrzymałych materiałów takich jak poliester czy nylon. Tego typu rozwiązanie skutecznie ochroni nas przed dużymi opadami, ale niestety nie będzie oddychające. Peleryny zakłada się jednak tylko na czas solidnego deszczu, a ich plusem jest długi i luźny krój i niewielka waga, dodatkowo dostępne są wersje ze zintegrowanym pokrowcem na plecak.

    Czy warto kupić pelerynę lub poncho? To zależy, na pewno im bardziej wymagające i techniczne trasy pokonujemy, tym będziemy stawiać na lepsze kurtki przeciwdeszczowe w klasycznej formie, jeśli jednak lubimy turystykę pieszą, niekoniecznie górską i szukamy czegoś na cieplejsze miesiące, co będzie lekkie i wystarczy w razie „W”, wtedy zdecydowanie warto.

    Zasady zachowania podczas ulewy. Co zrobić, gdy mimo wszystko deszcz złapie nas w górach?

    Zdrowy rozsądek to podstawa bezpiecznego chodzenia po górach. Jeśli wiemy, że spodziewane jest załamanie pogody, może warto rozważyć rezygnację z wędrówki, lub chociaż zmienić jej trasę, aby w razie zagrożenia, mieć możliwość szybkiego powrotu do schroniska. Jednak co zrobić, gdy mimo wszystko złapie nas w górach deszcz? 

    • Nie zwlekajmy z założeniem kurtki, jeśli ubierzemy ją na mokrą bluzę, to możemy mieć pewność, że woda będzie długo odparowywała ze środka, a my będziemy się przegrzewać.
    • Jeśli leje mocno, możliwe, że to chwilowe, poszukaj więc schronienia przy skale, pod drzewem, w grocie. Jeśli to burza lub opadom towarzyszy silny wiatr, uważajmy na otoczenie i nie stawajmy w kałużach ani pod pojedynczymi skałami / drzewami na otwartej przestrzeni.
    • Załóżmy pokrowiec na plecak. W wielu plecakach pokrowce są stałym elementem wyposażenia, ale w razie czego można go dokupić oddzielnie. Pokrowiec dobierany jest do wielkości plecaka.
    • Bardzo ważne, aby realnie ocenić sytuację i gdy warunki nas przerastają, wycofać się i poszukać bezpiecznego schronienia. 

    Powiązane Wpisy

    Powiązane produkty