Wiosna i lato to pory roku, w których uwielbiamy odkrywać nasze ciało. Biorąc pod uwagę piękną, ciepłą pogodę, fakt ten nikogo nie dziwi. Jednak gołe ciało może być muskane nie tylko przez promienie słoneczne, jest także doskonałym celem czyhających na nas insektów. Na użądlenia i ukąszenia przez owady jesteśmy szczególnie narażeni właśnie podczas nadchodzących wiosennych i letnich miesięcy. Zagrożenie ze strony tych małych latających stworzeń może na nas czyhać nie tylko poza miastem, w górach i na łąkach, lecz także w ogrodzie, na balkonie i na placu zabaw. Lubicie otwierać okna? Owady nie znają prawa o naruszeniu miru domowego. Chętnie zaatakują także w waszych czterech ścianach. Upewnijmy się więc, że wiemy, jak postępować w razie ugryzienia, aby móc udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. Nie zapominajmy, że szczególne znaczenie ma ona wówczas, gdy osoba użądlona przez owada cierpi na alergię – taka sytuacja wymaga natychmiastowej i zdecydowanej reakcji.
- CZYTAJ TAKŻE -
Na jakie użądlenie przez owady jesteśmy narażeni w Polsce?
Najbardziej narażonymi na użądlenie osobami są te, które zamieszkują ciepłe, egzotyczne rejony jak Australia, Afryka czy Ameryka Południowa. Jednak w Polsce też nie jesteśmy do końca bezpieczni. Najczęściej możemy zostać użądleni przez:
- osy,
- pszczoły,
- szerszenie,
- trzmiele.
Pszczoła miodna (robotnica) może użądlić w swoim życiu tylko raz. Osy, a wśród nich te największe i wzbudzające największy strach – szerszenie, mogą żądlić człowieka wielokrotnie, aż do całkowitego wyczerpania się zapasu jadu. W Polsce spotyka się również użądlenia przez trzmiela, chociaż o wiele rzadziej.
Szerszeń może osiągać 3,5 cm długości. Jego tułów jest czarny, a na żółtym odwłoku zauważyć można czarnobrunatny rysunek. Szerszenie spotykane są na terenie całej Europy Środkowej. Budzi postrach nie tylko wśród ludzi, ale także w świecie insektów jest znanym drapieżnikiem napadającym na inne owady. Użądlenie przez samicę szerszenia jest bardzo bolesne, ale także niebezpieczne dla człowieka. Nie musimy zaś obawiać się samców, które są są zupełnie niegroźne – nie posiadają bowiem żądła. Rozpoznaje się je po długich czułkach, których samice są pozbawione.
Pszczoła robotnica wyposażona jest w żądło o długości 2,5 mm, które znajduje się na końcu jej odwłoka. Żądło to jest połączone z woreczkiem jadowym, zlokalizowanym u jego nasady, wbite w skórę ludzką więźnie w niej przez włosowate wypustki znajdujące się na końcu żądła. Przy próbie ucieczki pszczoły zostaje ono wyrwane wraz z pęcherzykiem jadowym i kończy się śmiercią tego owada. Usuwanie żądła pszczoły powinno przebiegać z zachowaniem dużej dozy ostrożności, ponieważ podczas nieostrożnego wyciągania jad może zostać całkowicie wyciśnięty z woreczka jadowego i wciśnięty w skórę człowieka. Nie trzeba obawiać się samców, zwanych trutniami – nie posiadają one bowiem żądła.
Objawy użądlenia przez owady
Użądlenie przez owady błonkoskrzydłe może wywoływać dwa typy objawów:
- odczyny miejscowe typu toksycznego i alergicznego – ból, obrzęk,
- uogólnione – lęk, biegunka, duszność, zapaść.
Jad owadów błonkoskrzydłych posiada w zasadzie bardzo podobny skład: skład: silne enzymy typu hialuronidazy, fosfolipaz oraz wiele peptydów, takich jak mellityna, acetylocholina, apamina, histamina. Jad działa w miejscu użądlenia, pod wpływem jego obecności w skórze dochodzi do zwiększenia przepuszczalności naczyń i miejscowej reakcji zapalnej, która objawiać się może jako:
- ból,
- pieczenie,
- swędzenie,
- napięcie i zaczerwienienie skóry,
- rumień, obrzęk, pokrzywka,
- pokrzywka uogólniona
- obrzęk śluzówki jamy ustnej, gardła, krtani oraz nosa.
Peptydy znajdujące się w jadzie przy pojedynczych użądleniach przez ich niewielką objętość nie mają w zasadzie większego znaczenia w zdrowym organizmie. Ale w większych dawkach, np. przy użądleniach wielu owadów, działają silnie toksycznie na krwinki czerwone, komórki nerwowe i mięsień sercowy. Najczęściej do użądleń gromadnych dochodzi podczas nieumiejętnego usuwania gniazd jadowitych insektów. Dlatego pod żadnym pozorem nie powinno się ich usuwać na własną rękę. Jeśli zauważycie w waszej okolicy gniazdo szerszeni czy os wystarczy zadzwonić na straż pożarną, która posiada niezbędne wyposażenie do zajęcia się takim problemem przy niższym ryzyku użądlenia!
Choć po użądleniu przez owada dochodzi najczęściej jedynie do reakcji miejscowej w postaci bolesnego i widocznego bąbla otoczonego rumieniem, to niekiedy może towarzyszyć jej także świąd, obrzęk naczynioruchowy oraz obrzęk stawów – objawy te dotyczą zwykle całej skóry. Wystąpienie gwałtownych reakcji ma związek z nadwrażliwością i alergią na jad owada. Objawy na tego rodzaju alergie przybierają gwałtowną postać, która może doprowadzić do duszności w klatce piersiowej i trudności w oddychaniu, co z kolei znacznie pogarsza samopoczucie i stan psychiczny poszkodowanego. Szczególnie niebezpieczny jest wstrząs anafilaktyczny, będący ostrą i zagrażającą życiu reakcją uczuleniową, która charakteryzuje się:
- bladością lub sinicą;
- dreszczami;
- drgawkami;
- obrzękiem błon śluzowych;
- przyspieszeniem tętna;
- spadkiem ciśnienia;
- utratą przytomności.
Należy pamiętać, że im szybciej po użądleniu pojawią się niepokojące symptomy ogólne, tym szybszej interwencji wymaga sytuacja.
- CZYTAJ TAKŻE -
-
CO POWINNA ZAWIERAĆ APTECZKA PODRÓŻNIKA? >
-
KLESZCZE: CO POWINNIŚMY O NICH WIEDZIEĆ I JAK SKUTECZNIE SIĘ PRZED NIMI UCHRONIĆ? >
-
UKĄSZENIE PRZEZ ŻMIJĘ – JAK SOBIE RADZIĆ NA GÓRSKIM SZLAKU? >
-
JAK NALEŻY POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU UKĄSZENIA PRZEZ DZIKIE ZWIERZĘ? >
Pierwsza pomoc przy użądleniu przez owada
Jeśli doszło do użądlenia przez owada, należy w pierwszej kolejności usunąć żądło, a miejsce użądlenia obłożyć okładem z lodu lub opłukać je zimną wodą, co zmniejszy nieco ból oraz obrzęk. Można także zastosować balsam kojący po ukąszeniach i poparzeniach Mugga, dostępny w naszym sklepie e-Horyzont, który szybko znosi ból i swędzenie skóry wywyołane ukąszeniem owadów. W następnej kolejności nałóżmy opaskę uciskową, a zranione miejsce posmarujmy maścią przeciwhistaminową. Możemy także podać poszkodowanemu doustny lek przeciwhistaminowy, który zmniejszy odczyn alergiczny. Jeśli dojdzie do gwałtownej reakcji alergicznej w postaci obrzęku krtani, języka lub ust bądź wystąpi wstrząs anafilaktyczny, należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe lub przewieźć poszkodowanego do szpitala. Pojawienie się tych reakcji wymaga zastosowania specjalistycznego leczenia, na które składa się podanie adrenaliny, kortykosteroidów, leków przeciwhistaminowych, leków rozszerzających oskrzela oraz przetaczania płynów. W większości przypadków konieczna jest natychmiastowa hospitalizacja.
Uczulenie na jad owadów
Osoby, które są uczulone na jad owadów, powinny mieć zawsze ze sobą zestaw pierwszej pomocy – szczególną czujność należy zachować w okresie wiosenno-letnim, gdy owady są najaktywniejsze. W takim zestawie powinny znaleźć się pęseta, opaska uciskowa oraz leki: lek przeciwhistaminowy, hydrokortyzon oraz adrenalina w specjalnie do tego przygotowanej jednorazowej strzykawce z odmierzoną fabrycznie dawką. Środki mogą zostać przepisane przez lekarza osobie, która jest zagrożona wystąpieniem groźnych objawów alergii.
Profilaktyka użądleń przez owady
Ze względu na możliwość wystąpienia reakcji zagrażających zdrowiu, a nawet życiu, ważne jest przeciwdziałanie i minimalizowanie ryzyka użądleń przez owady. W tym celu należy pamiętać o nienoszeniu odzieży w barwnych odcieniach, niechodzeniu boso i noszeniu nakrycia głowy. Jeśli istnieje podejrzenie, że możemy być uczuleni na jad owadów, warto wykonać skórne testy alergiczne lub sprawdzić poziom swoistych przeciwciał IgE, a następnie skonsultować się z alergologiem. W przypadku podejrzenia alergii możemy rozważyć rozpoczęcie odczulania przeciwko jadom owadów, które w wielu przypadkach przynoszą znakomite rezultaty. Wyjeżdżając na biwak do lasu lub inne miejsce, gdzie jesteśmy szczególnie narażeni na użądlenia, warto zaopatrzyć się w moskitierą, taką jak na przykład dwuosobowa moskitiera Sea to Summit Mosquito pyramid, dzięki której będziecie mogli wypoczywać na świeżym powietrzu bez obaw o ukąszenia przez owady. Dzięki niewielkiej wadze możecie zabrać ją ze sobą w zasadzie w każdą podróż. Jest ona nasączona specjalnym środkiem, mającym za zadanie odstraszenie owadów. Ponadto siatka o gęstości 80 oczek na cm kwadratowy bardzo dobrze sprawdza się jako dodatkowa ochrona przed niepożądanymi owadami. Moskitiera jest także wyposażona w elastyczną linkę do zawieszenia oraz elastyczny ściągacz utrzymujący siatkę pod materacem. W zestawie z moskitierą jest pokrowiec, w który można łatwo ją spakować i chroniący siatkę w podróży przed zniszczeniem. Ponadto w celu zminimalizowania ryzyka użądlenia, stosujcie się do następujących zasad:
- unikajcie jedzenia słodkich owoców, lodów, napojów oraz innych słodyczy podczas przebywania poza domem,
- unikajcie przebywania na łąkach lub sadach, gdy na ziemi znajdują się dojrzałe owoce,
- uszczelnijcie kubły ze śmieciami czy resztkami żywności, w których uwielbiają bytować insekty,
- nie używajcie latem silnych zapachy perfum
- używajcie antyperspirantów – zapach potu przyciąga owady,
- gdy pszczoła lub osa użądli kogoś w twoim otoczeniu, oddalcie się razem o co najmniej na 50 metrów, ponieważ mogą pojawić się inne owady,
- w przypadku ewentualnego ataku owadów przede wszystkim chrońcie głowę.
Moskitiera Nano Head Net Permethrin produkcji Sea To Summit
(zdjęcie producenta)
Szukasz odzieży turystycznej lub butów trekkingowych dobrej jakości? Potrzebujesz repelentów przeciw owadom? Zajrzyj do sklepu internetowego e-Horyzont, w którym znajdziesz produkty od znanych i renomowanych producentów!
