Spodnie zimowe w góry – Jak wybrać odpowiednie i które najlepiej sprawdzą się podczas trudnych zimowych przygód?

Wycieczki trekkingowe w górach czy po nizinach w warunkach zimowych stawiają przed sprzętem, którego używamy, dodatkowe wymagania. Odzież i sprzęt muszą być trwalsze i cieplejsze niż te używane wiosną i latem. Zawsze najwięcej uwagi do wyboru odzieży poświęca się ciepłej kurtce, butom, czapce, rękawiczkom czy nawet bieliźnie. Natomiast spodnie trekkingowe zimowe męskie i damskie traktowane są trochę po macoszemu. Jest to często popełniany błąd, ponieważ spodnie są tak samo istotną częścią ubioru jak kurtka czy buty. Też muszą zapewnić ochronę przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi i być wygodne podczas naszych najbardziej epickich wypraw outdoorowych.

W tym artykule postaram się przekonać Was do używania zimowych spodni trekkingowych oraz podpowiem, na co zwrócić uwagę przy ich wyborze.

Spodnie zimowe w góry – jakie powinny mieć parametry?

Wszystko zależy od naszej aktywności oraz warunków pogodowych. Ogólnie stara zasada o parametrach odzieży turystycznej mówi, że im są wyższe tym lepiej. W warunkach zimowych powinny być już na wysokim poziomie, znacznie wyższym niż w odzieży wiosenno-letniej.
Trzy podstawowe parametry, które należy brać pod uwagę wybierając spodnie zimowe to wodoodporność, oddychalność oraz wiatroodporność.

• Wodoodporność – wiadomo, im więcej zer tym lepiej. A tak naprawdę do spokojnej turystyki zimowej bez jakichś ekstremalnych wyczynów wystarczy wodoodporność spodni na poziomie od 6000 mm H2O do powiedzmy 15000 mm H2O. Takie spodnie o takiej wodoodporności uchronią przed przemoczeniem podczas np. siedzenia na śniegu czy gdy pada śnieg z deszczem, a do schroniska jest jeszcze kawałek drogi. Spodnie o parametrach wyższych niż te 15000 mm H2O najlepiej sprawdzą się podczas trudnych i długich trekkingów w cięższym terenie. W przypadku spodni softshellowych, ale takich prawdziwych a nie hybryd z membraną, ciężko jest mówić o wodoodporności. Owszem, odpowiednia fabryczna impregnacja (DWR – Durable Water Repellent) oraz gruby materiał sprawią, że spodnie sporo wytrzymają w mokrych warunkach. Jednak nigdy nie będą w pełni chronić nas przed deszczem.
• Oddychalność – moim zdaniem ważniejszy parametr od wodoodporności, na który należy zwrócić szczególną uwagę zwłaszcza podczas zimowej aktywności. Im wyższa oddychalność spodni tym będzie w nich bardziej komfortowo podczas np. intensywnego podejścia czy przecierania szlaku w głębokim śniegu. Można przyjąć, że do turystyki zimowej spodnie powinny się charakteryzować oddychalnością na poziomie co najmniej 10000 g H2O/m2/24h i większej. Spodnie softshellowe, z racji braku membrany, będą miały najlepszą oddychalność.
• Wiatroodporność – w spodniach membranowych jest prawie całkowita. Prawie, bo zawsze może gdzieś przez nogawkę czy rozpiętą kieszeń delikatnie zawiewać. Ale to akurat łatwo wyeliminować. W spodniach softshellowych poziom ochrony przed wiatrem będzie zależał od grubości materiału i dodatkowej ociepliny w środku. Im grubszy, gęściej tkany materiał spodni tym ochrona będzie większa. Porządne i ocieplone spodnie softshellowe charakteryzują się świetną ochroną przed zimnym wiatrem, jednocześnie zachowując bardzo dobrą oddychalność.

Jak widzicie wybór odpowiednich uniwersalnych spodni zimowych nie jest taki prosty. Najlepiej mieć dwie pary spodni zimowych – nieprzemakalne spodnie z membraną oraz spodnie softshellowe - i patrząc na warunki pogodowe oraz intensywność wycieczki i teren wybierać któreś z nich.

Jaki materiał spodni najlepiej sprawdzi się zimą?

Spodnie outdoorowe czy też spodnie narciarskie powinny zapewniać maksymalną swobodę ruchów oraz ochronę przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi. Dodatkowo muszą być bardziej odporne na ciężkie traktowanie w warunkach górskich. W warunkach zimowej eksploracji szlaków takie spodnie powinny nam zapewnić także dobrą cyrkulację powietrza, tak, aby nie czuć zimnego potu na ciele gdy wieje lodowaty wiatr. Nie jest to przyjemne uczucie i powoduje szybkie wychładzanie organizmu.

Z jakich więc materiałów zrobione są zimowe spodnie trekkingowe? Działy badawcze firm outdoorowych i potrzeby turystów dawno temu zweryfikowały, które materiały są odpowiednie, a które nie nadają się zupełnie. Popularność spodni typu ,,bojówki’’, bawełnianych czy dresowych powoli spada, a na szlakach zimą najczęściej spotkać można turystów w spodniach softshellowych oraz membranowych (tzw. hardshellach).

• Spodnie membranowe (hardshelle) dadzą ochronę zwłaszcza w trudniejszych warunkach pogodowych i terenowych. Będą całkowicie chronić przed deszczem czy śniegiem z deszczem oraz wiatrem. Cyrkulacja powietrza będzie na odpowiednim poziomie pod warunkiem wyboru spodni z dobrymi parametrami membrany. Im większe wartości tym lepiej, zwłaszcza w skrajnych warunkach pogodowych. Niestety oddychalność spodni membranowych zawsze będzie gorsza od takich bez niej. Trzeba też wiedzieć, że spodnie membranowe same nie ochronią przed chłodem, ponieważ najczęściej nie posiadają warstwy termicznej w postaci ociepliny czy wypełnienia. W takim przypadku pod spodnie trzeba jeszcze ubierać na przykład ciepłe legginsy (syntetyczne lub wełniane) lub cienkie spodnie polarowe.
• Spodnie softshellowe damskie i męskie będą odpowiednie podczas większości górskich wycieczek, tych łatwiejszych oraz trudniejszych, i przy dobrych warunkach pogodowych. Duża ochrona przed podmuchami wiatru, wysoka elastyczność nie powodująca krępowania ruchów oraz wysoka oddychalność sprawią, że spodnie będą wygodne i komfortowe. Dodatkowa fabryczna impregnacja DWR sprawi też, że materiał nie będzie nasiąkał szybko wodą. Ale też nie sprawi, że spodnie będą całkowicie odporne na wodę. Spodnie softshellowe będą też cieplejsze od membranowych. Sam taki materiał jest już milszy w dotyku od zimnej śliskiej powierzchni spodni membranowych. Często też softshelle mają od spodu przyjemne cienkie fleecowe wykończenie, co sprawia, że świetnie nadają się do turystyki przy niskich temperaturach.
• Trzeba jeszcze wspomnieć o spodniach zimowych ocieplanych bawełnianych oraz puchowych.
  Te pierwsze wykonane są z dobrej jakościowo grubo tkanej bawełny oraz materiału syntetycznego, posiadają dobrą fabryczną impregnację DWR a od wewnątrz są ocieplone. Takie spodnie są idealne podczas lekkich wycieczek przy dobrej, ale mroźnej pogodzie oraz na co dzień w trybie miejskim.
  Spodnie puchowe są wykorzystywane głównie podczas ekstremalnie zimnych wypraw górskich czy polarnych.

Jakie funkcje powinny spełniać spodnie zimowe?

Turyści nie zawsze przykładają się do wyboru odpowiednich spodni, zwłaszcza zimowych, uważając ten element ubioru za mniej istotny niż buty czy kurtka. Latem czy wiosną to jeszcze nie jest jakiś duży problem iść w góry w dresach czy jeansach. Jednak podczas turystyki zimowej spodnie nie tylko służą do tego, aby dobrze w nich wyglądać, ale też spełniają wiele ważnych funkcji.

• Ochrona przed złymi warunkami pogodowymi – to nie podlega dyskusji. Buty, kurtka, spodnie i pozostałe wyposażenie stanowią naszą zbroję ochronną przed złą pogodą.
• Zapewniają nam bezpieczeństwo – nie przewieje nas wiatr, nie przemokniemy od deszczu i śniegu i nie wychłodzimy organizmu do tego stopnia, aby to zagrażało naszemu życiu.
• Wygoda i komfort użytkowania – dobrze dobrane spodnie trekkingowe nie będą nam w niczym przeszkadzały i będziemy czuć się w nich po prostu dobrze podczas każdej wyprawy.

CZYTAJ TAKŻE:

• Zima w górach - jak przygotować się do zimowej wycieczki
• Outdoor na cebulkę - warstwowa odzież: podstawowa, średnia i zewnętrzna. Jak dobierać strój warstwowy?
• Co to jest softshell?
• Co to jest hardshell?

Spodnie do sportów zimowych – na co warto zwrócić uwagę?

Wybierając w sklepie spodnie trekkingowe damskie, męskie czy też spodnie dla dzieci warto zwrócić uwagę na kilka bardzo istotnych szczegółów. Wpływają one na funkcjonalność i komfort użytkowania spodni. Oprócz rodzaju materiału oraz parametrów membrany będą to:

• Krój spodni – powinien być dopasowany do pory roku, w której będą używane, oraz zapewniać maksimum komfortu podczas poruszania się nawet w najtrudniejszym terenie. Spodnie przede wszystkim nie powinny ograniczać ruchów, powinny być elastyczne i mieć profilowane kolana, a także w spodniach bardziej technicznych wszyty specjalny klin w kroku. Przyjmuje się, że trekkingowe spodnie zimowe powinny trochę bardziej przylegać do ciała niż spodnie letnie. Jednak powinny być też na tyle swobodne, aby można było ubrać pod nie warstwę bielizny termoaktywnej lub cienkie polarowe getry.
• Kieszenie – tutaj kwestia jest podzielona, jedni lubią mieć dużo kieszeni w spodniach, inni wolą nosić wszystkie drobiazgi w plecaku. Spodnie zimowe powinny jednak mieć tych kieszeni więcej. Dobrze jest mieć pewne rzeczy pod ręką i nie musieć za każdym razem zdejmować plecaka. Zwłaszcza, że w warunkach zimowych zdjęcie plecaka i ponowne go ubranie i pozapinanie nie jest tak proste jak w warunkach letnich. Porządne spodnie będą mieć na pewno dwie kieszenie główne na biodrach i jedną na udzie. Spotykane są też kieszenie typu cargo, ale to raczej w spodniach do codziennego użytku czy też w spodniach dla leśników lub myśliwych. Należy zwrócić uwagę, aby wszystkie kieszenie były pojemne, dostęp do nich łatwy i żeby były zapinane na laminowane suwaki.
• Fartuchy śnieżne, czyli śniegołapy – absolutny standard porządnych spodni zimowych trekkingowych. Wszyte wysoko w nogawkę wewnątrz fartuchy śnieżne zapobiegną dostawaniu się śniegu i wiatru pod spodnie. Jest to istotne, gdy będziemy brnąć w głębokim śniegu, a nie będziemy stosować osobnych stuptutów. Przydaje się także specjalny haczyk metalowy z przodu nogawki umożliwiający zahaczenie go o sznurówki butów. Zapobiega on podciąganiu się spodni podczas brodzenia w głębokim śniegu.

• Rozpinane nogawki i regulowany obwód – niezwykle istotny element wyposażenia dobrych spodni zimowych. Wysoko rozpinane nogawki, zazwyczaj po zewnętrznej stronie, bardzo ułatwiają zakładanie i zdejmowanie spodni oraz dopasowanie do butów. Do tego regulowany obwód nogawek zapobiega dostawaniu się wiatru i śniegu pod spodnie. Jeśli regulacja pozwala ściśle dopasować nogawki do butów to istnieje szansa, że rakami czy raczkami nie zawadzi się o spodnie i nie poszarpie materiału.
• Wywietrzniki i panele wentylacyjne – w niektórych bardziej zaawansowanych spodniach, głównie tych membranowych, stosuje się rozpinane wywietrzniki oraz panele wentylacyjne. Mają one za zadanie polepszyć oddychalność spodni podczas intensywnego wysiłku. Dobrze, aby zamki były laminowane a po ich otwarciu zamiast dużej dziury w spodniach była wszyta siateczka.

• Zintegrowane paski – coraz częściej producenci spodni trekkingowych wyposażają je w zintegrowane paski, elastyczne zapięcia, gumki i marszczenia z gumkami na plecach czy rzepy do regulowania obwodu w pasie. Ułatwia to dopasowanie spodni i nie trzeba pamiętać o zabraniu dodatkowego paska do spodni. Na wyposażeniu spodni można również spotkać szelki, ale to raczej w spodniach narciarskich lub technicznych spodniach trekkingowych.
• Pakowność spodni i ich masa – spodnie do turystyki zimowej będą cięższe i większe po spakowaniu od spodni letnich. Spodnie sofshellowe będą ważyły około 400-600 gram, podobnie membranowe, a docieplane spodnie membranowe nawet do około kilograma. Im lżejsze spodnie tym lepiej będą się kompresować do małego rozmiaru.
• Specjalne wzmocnienia na nogawkach, kolanach i pośladkach – wzmocnienia takie, czy to w postaci naszytej łaty z Cordury, czy w postaci wszytego panelu z mocniejszego materiału będą chroniły newralgiczne miejsca naszych spodni narażone na rozdarcie poprzez kontakt ze skałą, lodem, zmrożonym śniegiem, czy rakami na butach.
• Filtr przeciwsłoneczny UV – bardziej przydaje się latem, jednak zimą w wyższych partiach gór mocne słońce dodatkowo odbijające się od śniegu też potrafi być szkodliwe. Krótko mówiąc, jeśli filtr UV jest na spodniach to okej, nie zaszkodzi.
• Zamki bryzgoszczelne, laminowane – wszystkie kieszenie oraz wywietrzniki i panele wentylacyjne powinny być zamykane na takie zamki. Ciekawym i praktycznym rozwiązaniem są laminowane zamki na całej długości spodni po bokach nogawek i bioder. Takie rozwiązanie bardzo ułatwia zakładanie i zdejmowanie spodni na założone już np. spodnie softshellowe. Gdy zaczyna padać takie spodnie wyjmujemy z plecaka, szybko zakładamy bez konieczności zdejmowania butów, i idziemy dalej. Przestaje padać to je równie szybko ściągamy i chowamy. Wygodne i szybkie rozwiązanie.

Czy trzeba coś ubierać pod spodnie zimowe?

Spodnie zimowe można jeszcze podzielić na ocieplane i nieocieplane. Te pierwsze mają przeważnie jako warstwę ocieplającą cienki polar lub nawet fleecowy mikropolar, a spodnie narciarskie są grubiej docieplane ociepliną syntetyczną. Ocieplane mogą być zarówno spodnie membranowe jak i softshellowe. Jeśli tak jest to nie ma większego sensu ubierać pod nie dodatkowej ciepłej bielizny. Wodoodporność, wiatroodporność oraz ocieplina sprawią, że lodowaty wiatr nie będzie hulał pod spodniami i wychładzał naszego organizmu. Chyba, że warunki pogodowe będą ekstremalnie zimne to wtedy warto pomyśleć o bieliźnie.

W przypadku natomiast spodni trekkingowych nieocieplanych, a wykonanych jedynie z grubszego splotu materiału, dobrze byłoby założyć pod spód bieliznę termiczną, z wełną merino lub syntetyczną. O ile w przypadku nieocieplanych spodni softshellowych uczucie chłodnego materiału na skórze nie będzie jeszcze takie przykre, to przy spodniach membranowych bez jakiejkolwiek warstwy docieplającej już nie będzie zbyt przyjemnie. Pod takie spodnie obowiązkowo należy ubrać bieliznę lub cienkie polarowe spodnie. W zasadzie to polecam każdemu zabierać komplet bielizny do plecaka, zarówno na zimowe wycieczki, jak i letnie też.

Jakie są główne różnice między spodniami zimowymi a letnimi?

• Spodnie zimowe trekkingowe przede wszystkim są znacznie grubsze i cieplejsze niż wersje letnie. Grubsze materiały powodują też, że są znacznie wytrzymalsze na ciężkie traktowanie, które ma miejsce w górach zimą.
• Masa spodni zimowych jest większa niż letnich, pakowność też jest znacznie gorsza. Wynika to z punktu powyżej.
• Spodnie zimowe mają więcej technicznych i funkcjonalnych rozwiązań niż te letnie. Na przykład posiadają rozpinane i regulowane nogawki, panele wentylacyjne, laminowane zamki, profilowane kolana itd.
• Spodnie zimowe, choć nie wszystkie modele, mają wzmocnienia na nogawkach, kolanach i pośladkach. W spodniach letnich te rozwiązania są rzadziej spotykane.
• Spodnie zimowe są droższe od letnich.

Podsumowanie

Jak widzicie wybór odpowiednich spodni górskich zimowych wcale nie jest taki prosty. Mam jednak nadzieję, że po przeczytaniu tego poradnika będziecie wiedzieć już, na co należy zwrócić szczególną uwagę przy ich wyborze. Mam też nadzieję, że przekonałem Was do rzetelnego i poważnego podejścia do kupna spodni zimowych. Porządne spodnie trekkingowe to taka sama podstawa ubioru turysty jak kurtka czy buty. Odpowiednio dobrane do Waszej aktywności i warunków górskich na szlaku będą Was chronić przed złą pogodą i sprawią, że wędrówka będzie tylko przyjemnością!.

Do zobaczenia na szlaku!