Wybierając się w góry, musimy liczyć się z tym, że po drodze nie szybko znajdziemy miejsce, gdzie będziemy mogli zaopatrzyć się w wodę czy gorące napoje. A wędrówki górskie bywają wymagające i męczące, więc chwila wytchnienia z kubkiem kawy czy herbaty jest jak najbardziej wskazana. Ponieważ pogoda w górach bywa chłodna i wietrzna, warto wziąć ze sobą termos, który zapewni nam dostęp do ciepłych napojów. Ale nie tylko. Po wielogodzinnym marszu może zamarzyć się talerz gorącej zupy czy w ogóle ciepłego posiłku. Do najbliższego schroniska daleko, a wam burczy w brzuchach? Wtedy warto mieć ze sobą termos turystyczny obiadowy. Pamiętajmy też, że w tym naczyniu z równą skutecznością można przechowywać zimne napoje, które ostudzą nas w upalne dni. Tyle tylko, że rynek przesycony jest tego typu produktami, zastanawiacie się, jaki termos w góry? Zapraszamy do lektury.
- CZYTAJ TAKŻE -
Historia termosów
Termos to naczynie o podwójnych ściankach, między którymi znajduje się szczelna przestrzeń. Panujące w niej bardzo niskie ciśnienie (próżnia techniczna) zachowuje temperaturę przechowywanych w termosie substancji. Pierwsi na pomysł termosu wpadli francuski lekarz fizjolog Jacques-Arsène d'Arsonvala i szwedzki chemik i fizyk James Dewar. Obaj wynaleźli to naczynie niezależnie od siebie. Na początku wynalazek Dewara był wykorzystywany do przechowywania niewielkich ilości skroplonych gazów. W 1907 roku został opatentowany pomysł na umieszczenie szklanego naczynia Dewara w metalowej obudowie, która zabezpieczała go przed stłuczeniem. To był pierwszy krok do wprowadzenia termosu do gospodarstw domowych i przechowywania w nim gorących i zimnych napojów oraz potraw. Co ciekawe, wynalazek jako własny opatentował Reinhold Burger, który jedynie umieścił naczynie Dewara w obudowie. Burger wraz ze wspólnikiem Albertem Aschenbrennerem założyli przedsiębiorstwo Thermos GmbH. Słowo Thermos pochodzi od greckiego słowa „therme”, oznaczającego ciepło i w krótkim czasie zaczęło być powszechnie wykorzystywane do określenia naczynia Dewara.
Jak działa odpowiedni termos w góry?
Tak naprawdę każdy termos działa w taki sam sposób. By jego zawartość przez długi czas zachowała swoją temperaturę, musimy odseparować ją od otoczenia, ograniczając w ten sposób możliwość wymiany ciepła poprzez konwekcję. Próżnia techniczna sprawdza się doskonale w roli izolatora. Jednak choć to próżnia ma podstawowe znaczenie w kontekście sprawności termosu, na jego właściwości termiczne mają wpływ też inne czynniki.
- Ścianki – powinny być dosyć cienkie, aby ograniczyć wymianę ciepła przez przewodzenie. Pokrywa się je substancją dobrze odbijającą światło, co także ogranicza wymianę ciepła – tym razem ciepło wytwarzane na skutek promieniowania. Ważne jest również tworzywo, z którego zostały wykonane, ale o tym szerzej w dalszej części artykułu.
- Korek – termos ma kształt cylindra z otworem u góry. To bardzo istotny punkt, dlatego niezwykle istotnym elementem jest korek, który musi zapewniać maksymalny poziom szczelności. Istnieją różne rodzaje korków, które opisaliśmy dla was w osobnej części tego artykułu.
Jak wybrać dobry termos w góry?
Współcześnie termos wyglądem jest zbliżony do swoich starszych odpowiedników, ale wbrew pozorom przeszedł pewną ewolucję i nieco powiększyła się jego rodzina, którą z chęcią wam przedstawimy, aby pomóc wybrać dobry termos w góry.
Termos turystyczny
Jest najwyższy i najsmuklejszy w całej „termosowej rodzinie”. Jeśli zdecydujemy się zabrać go ze sobą w góry, będziemy musieli wybrać jeszcze właściwy dla siebie model. Termosy turystyczne występują w wersji szklanej i stalowej. Tradycyjne, szklane termosy oferują lepsze właściwości termiczne, ale są z zasady mało odporne na wstrząsy. Myśląc poważnie o aktywnościach w górach, zakup termosu ze szklanym środkiem powinniśmy przemyśleć dwa razy. Wędrując z ciężkim plecakiem, śpiąc pod namiotem czy zmagając z niepogodą, bardzo trudno zachować delikatność. Poza tym szklane wkłady są dużo cięższe od stalowych, a jak wiemy, wędrując po górach, warto maksymalnie ograniczyć obciążenie naszych plecaków. Jego stalowy odpowiednik to lekki termos turystyczny, który doskonale sprawdzi się na górskich szlakach. Dobry termos turystyczny to także termos o odpowiedniej objętości. Musimy dostosować ją do długości planowanej wędrówki, liczby osób do obdzielenia i obciążenia, jakie jesteśmy w stanie zaakceptować. Na rynku można znaleźć naprawdę wiele różnych pojemności, dlatego jest w czym wybierać. W naszym sklepie e-Horyzont znajdziecie produkty o pojemności od 0,35 l po 1,5-litrowe.
Profesjonalny termos turystyczny ma odpowiedni korek
Ważną częścią termosu jest otwór, który nie jest chroniony próżnią techniczną, więc ucieka nim duża część ciepła. Aby ograniczyć ten niepożądany efekt, potrzebny jest maksymalnie szczelny korek, który jednocześnie zapewni wygodny dostęp do zawartości. Dawniej termosy były wyposażone w korki drewniane, dziś producenci preferują raczej opcje z plastiku. Są dwa rodzaje takich korków.
- Z gwintem – taka „zatyczka” jest uzbrojona w uszczelkę. Po jego odkręceniu, mamy możliwość szybkiego napełnienia kubków ciepłą herbatą, czy kawą. Jest to rozwiązanie cechujące się niezawodnością, ale posiada jeden bardzo duży minus. Ma większy otwór, przez który ucieka duża ilość ciepła. Dlatego im częściej otwieramy termos, tym chłodniejszy staje się produkt wewnątrz. Ten problem zauważyli jednak nie tylko turyści, lecz także producenci, którzy znaleźli rozwiązanie aby ten produkt był termosem dobrym w góry. Dlatego też na rynku pojawiają się również termosy z gwintowanym korkiem, posiadające specjalne rowki, umożliwiające nalewanie napojów już przy częściowym odkręceniu.
- Automatyczny – to bardziej zaawansowane rozwiązanie, które powstało w celu podniesienia sprawności cieplnej termosu. Tego rodzaju korki posiadają na środku guzik, który po naciśnięciu otwiera zawór. Jest on na tyle duży, aby mogła zostać przez niego nalana herbata, a jednocześnie na tyle mały, że nie naraża pozostałej zawartości termosu na nadmierne wychłodzenie. Niektórzy uważają, że z tego powodu to dobry termos w góry, pamiętajmy jednak, że automatyczny system może okazać się bardziej zawodny niż tradycyjny termos z korkiem posiadającym gwint.
- Hybrydowy – niektórzy producenci dołączają do swoich termosów obydwa rodzaje korków, aby turysta sam zdecydował jaki woli termos w góry. Ponadto, w razie awarii lub zgubienia jednej części, można ją zastąpić drugą.
Ile kubków powinien mieć dobry termos turystyczny?
Przerwa na ciepły napój czy obiad dotyczy wszystkich wędrowców. Jeśli więc mamy jeden termos, a chętnych na gorący napój kilku, trzeba zdecydować, kto wypije pierwszy – reszta na rozgrzanie czeka wówczas w kolejce jak na zbawienie. Warto więc wybrać modele, które są wyposażone w dwa kubki. Zresztą dodatkowy kubek to również kolejna bariera, która chroni nasze produkty przed utratą ciepła. Jeśli jednak kupiliście termos z jednym kubkiem albo dwa kubki to dla was za mało, polecamy świetne rozwiązanie w postaci składanych kubeczków turystycznych Sea to Summit, które doskonale nadają się w trasę. W formie złożonej zajmują niewiele miejsca, a po rozłożeniu stają się pełnowymiarowym naczyniem o pojemnođci 480 ml, nadadzą się więc nawet jako talerz na zupę.
Dobry termos w góry nie wyślizgnie się z dłoni
To, z jakiego materiału będzie nasz termos, ma ogromne znaczenie podczas wypraw na górskie szlaki. Nie chodzi tu absolutnie o trendy! Aktualnie rzadko już spotyka się szklane termosy turystyczne. Zostały wyparte przez trwalsze i lżejsze termosy stalowe. Jednak zmęczony turysta latem może mieć śliskie dłonie. Zimą zaś zdjęcie rękawiczek na zimnie może skończyć się nieprzyjemnymi odczuciami chłodu, a przy naprawde dużym mrozie – odmrożeniami. Standardowe termosy stalowe posiadają śliską, metaliczną powłokę, która powoduje, że łapiąc termos wilgotną dłonią czy przez rękawiczkę, łatwo o jego upuszczenie. Producenci specjalizujący się w produkcji profesjonalnych termosów turystycznych znaleźli rozwiązanie tego problemu. Pokrywają swoje produkty z zewnątrz warstwą farby o podwyższonym poziomie chropowatości, dzięki czemu trudniej o wyślizgnięcie się termosu. Trzeba zresztą przyznać, że prezentują się wizualnie lepiej niż termosy o klasycznej, metalicznej powłoce. Niektórzy producenci zamiast matowej warstwy zewnętrznej wypuścili po prostu na rynek termosy turystyczne z uchwytem. Jest to faktycznie jeden z pewniejszych sposobów na zapobieganie wyślizgnięciu się produktu z dłoni, jednak pamiętajmy, że wędrując po górach z plecakiem, każdy skrawek wolnego miejsca jest na wagę złota, uchwyt zabierze nam go zaś sporo. Z logistycznego punktu widzenia, gdyby stworzyć ranking termosów w góry, według nas wygrałby nadal ten z matową powłoką.
Termos Thermo Bottle Grip z matową powłoką, prod. Jack Wolfskin
Zdrowy termos turystyczny to dobry termos
Nie ma co ukrywać, że termosy są stworzone na bazie sztucznych materiałów, dlatego osoby szczególnie dbające o bezpieczeństwo swoje i najbliższych, mogą zacząć zastanawiać się, czy dany termos jest zdrowy i wolny od niebezpiecznych związków. W przypadku części szklanych ryzyko jest najmniejsze, ale co z innymi termosami turystycznymi? Ważne, aby technologia produkcji była procesem bezpiecznym, a materiały posiadały odpowiednie atesty. Przed zakupem sprawdźmy zawsze, czy są wolne od takich substancji, jak: BPA oraz ftalany. Profesjonalny termos turystyczny na ogół nie jest tani, ale z pewnością powinien zapewniać bezpieczeństwo i chronić nasze zdrowie.
Rodzaje termosów turystycznych
Jak już pisaliśmy, termos turystyczny może być dla nas źródłem zarówno gorących, jak i zimnych napojów, ale także obiadów. Od tego, w jakim celu chcemy go używać, zależy jaki rodzaj termosu kupimy. A jest ich kilka.
- CZYTAJ TAKŻE -
-
FJORD NANSEN - TEST TERMOSU HONER 0,7 L >
-
POKONAJ WILCZY GŁÓD - CAŁA PRAWDA O ŻYWNOŚCI LIOFILIZOWANEJ >
-
ZASMAKUJ W TURYSTYCE KULINARNEJ I POZNAJ ŚWIAT OD KUCHNI >
-
NAWODNIENIE ORGANIZMU KLUCZEM DO DOBREGO SAMOPOCZUCIA? DOWIEDZ SIĘ, JAK SKUTECZNIE NAWODNIĆ ORGANIZM! >
Kubek termiczny
Zastanawiając się, jaki termos w góry zabrać ze sobą, możemy trafić na kubki termiczne. To najmniejszy rodzaj termosów, które jednak naszym zdaniem jako jedyny gadżet tego rodzaju nie sprawdzą się na szlaku. Są naprawdę małe. Poza tym nie zapewniają tak dobrej izolacji jak termosy, dlatego przechowywane w nich napoje szybciej tracą temperaturę. Możemy zabrać je ze sobą jako dodatek do „pełnowymiarowego” odpowiednika lub dodatkowy kubek. Najlepiej jednak sprawdzą się w miejskich warunkach, w pracy lub szkole. Ich atutem jest konstrukcja pozwalająca na picie bezpośrednio z nich – bez konieczności przelewania do mniejszych naczyń, na ogół posiadają korek automatyczny, mający zmniejszyć straty ciepła. Kubek termiczny może sprawdzić się w górach wyłącznie w przypadku bardzo krótkich tras. Jego pojemność jest wystarczająca na krótki spacer, ale kompletnie nie nadaje się do całodniowej wędrówki. Na rynku znajdziemy całą gamę kubków termicznych o pojemności do 500 ml. Jedne pokryte są śliską warstwą metaliczną – która jak już wiem kiepsko sprawdza się na szlaku, inne chropowatą, matową. Są też kubki termiczne metaliczne z dodatkiem antypoślizgowego uchwytu gumowego umieszczonego na warstwie metalicznej, dzięki czemu nie zajmuje dodatkowego miejsca.
Kubek termiczny Byron, prod. Contigo
Termos turystyczny obiadowy
Jeszcze jakiś czas temu termosy służyły wyłącznie do przechowywania napojów. Ale w pewnym momencie ktoś – może producent, a może turysta – zadał sobie pytanie, czy profesjonalny termos turystyczny nie powinien mieć również możliwości przechowywania w nim obiadu? Niezależnie od tego, kto wpadł na ten świetny pomysł, od jakiegoś czasu producenci oferują głodnym turystom termosy obiadowe zwane również food jugami. Są niższe i szersze od standardowych termosów turystycznych, aby w ten sposób łatwo było się dostać do ich zawartości za pomocą sztućców. Większość termosów obiadowych posiada zakrętkę, która po odkręceniu zamienia się w talerz na posiłek. Ten rodzaj termosów jest także większy od standardowej wersji, co raczej nie dziwi, biorąc pod uwagę ich przeznaczenie. Jaki obiadowy termos w góry wybrać? Taki, którego pojemność spełni twoje oczekiwania. Ponadto zwróć uwagę, czy termos posiada przycisk z systemem „one touch”. W dobrych termosach turystycznych uruchamiają one swoisty zawór bezpieczeństwa, który dzięki otwarciu minimalnej przestrzeni w sposób kontrolowany pozbywa się zgromadzonej wewnątrz pary wodnej i wyrównuje ciśnienie wewnątrz naczynia, chroniąc nas przed nieprzyjemnymi niespodziankami w postaci oparzenia. Często turystyczne termosy obiadowe wyposażone są w cienką warstwę srebra pokrywającą jego wewnętrzną część. Po co? Bo dobry termos w góry powinien być łatwy w czyszczeniu, a srebrna warstwa w znaczący sposób to ułatwia. Ponadto srebro ma właściwości antybakteryjne, co stanowi dodatkową ochronę naszych posiłków.
Termos na żywność Trailbreak Lunch Jug, prod. Primus
Jaki termos w góry? Podsumujmy
Mamy nadzieję, że po tym artykule z łatwością uda wam się znaleźć odpowiedni termos w góry. Sami odpowiedzcie sobie na pytanie, czy ma to być lekki termos turystyczny, termos obiadowy czy całkiem profesjonalny termos turystyczny. Rynek przesycony jest tego typu produktami, dlatego wystarczy wiedzieć gdzie szukać. W ofercie naszego sklepu e-Horyzont znajdziecie zarówno kubki termiczne, dobre termosy turystyczne jak i termosy obiadowe. Kiedy już w jakiś się zaopatrzycie, nie zapomnijcie, że zasada ich działania jest przewrotna. Termos dłużej trzyma ciepło (lub zimno), gdy jest pełny. Im mniej potraw w środku, tym szybciej się chłodzi (lub nabiera ciepła). Ponadto przed każdą wyprawą należy je zahartować. Pozwoli to wykorzystać pełnie ich możliwości i naprawdę długo cieszyć się ciepłym napojem lub obiadem. Jak hartujemy termosy turystyczne? Najpierw zalewamy je wrzącą wodą, która ogrzeje ścianki naczynia, trzymamy ją dwie – trzy minuty, wylewamy i od razu wlewamy/wkładamy nasz produkt docelowy. Hartowanie dla zimnych napojów i potraw wygląda podobnie, z tym że zamiast wrzątku należy wlać zimną wodę lub kostki lodu. Smacznego!