Plecak wyprawowy - poradnik wyboru odpowiedniego plecaka trekkingowego do turystyki górskiej

Bartek Conrad 15/12/2021

Spis Treści

    Plecak wyprawowy jest jednym z najważniejszych elementów posiadanego przez nas wyposażenia turystycznego. Dlaczego? Gdyż to właśnie w nim będziemy nosić cały swój dobytek i od niego zależy, czy będzie nam w tym pomagał, czy też będzie obiektem frustracji przyprawiającym co najmniej o ból pleców.

    Plecak wyprawowy na trekking

    W pierwszej kolejności wyjaśnijmy sobie czym właściwie jest trekking, gdyż pojęcie to nie jest unormowane. Przyjmuje się, że trekking to wielodniowe, a nawet wielotygodniowe marsze w trudnych warunkach, podczas których cały ekwipunek nosimy ze sobą. Gdy wyruszamy na jedno-dwudniową wycieczkę, mamy raczej do czynienia z hikingiem, a gdy przychodzi nam używać w terenie górskim rąk, wtedy zaczynamy mówić o wspinaczce. Coraz popularniejszym pojęciem jest również backpacking, czyli podróżowanie z plecakiem, gdzie ten używany jest na naszych plecach rzadziej, ale jego funkcjonalność sprawdza się lepiej niż toreb podróżnych czy walizek.
    W tym wpisie skupimy się głównie na plecakach trekkingowych poruszając również tematykę wspinaczki oraz backpackingu.

    plecak wyprawowy 1

    Ciężar do zniesienia - Jakimi kryteriami kierować się przy wyborze plecaka wyprawowego

    Jest kilka kryteriów jakimi warto się kierować podczas wyboru plecaka. Na co powinniśmy zwrócić uwagę? Na pewno na wagę, pojemność, ilość komór/kieszeni i akcesoria.

    • Waga – poszukując plecaka trekkingowego powinniśmy zwrócić uwagę na jego wagę. Modele 60 litrowe powinny ważyć w okolicach 2000 g. Nie zawsze jednak im mniej, tym lepiej, gdyż producenci często zmniejszają wagę kosztem komfortu użytkowania. Można spotkać modele wyjątkowo lekkie, ale z bardzo cienkim pasem biodrowym, co negatywnie wpływa na komfort użytkowania i jest to oszczędność, której nie warto podejmować w przypadku plecaka trekkingowego. W przypadku wspinaczki plecak powinien być możliwie lekki, tutaj gruby pas biodrowy nie musi być wyznacznikiem, gdyż unika się noszenia dużych ciężarów. Backpackersi stawiają na dużą wytrzymałość, waga będzie więc większa, jednak w tym wypadku nie jest to aż takie ważne, można więc spotkać plecaki o wadze nawet ponad 3 kg.
    • Pojemność – parametr ten mówi nam jak dużo ekwipunku jesteśmy w stanie zmieścić wewnątrz wszystkich komór i kieszeni plecaka. Określa się go w litrach. Producenci wyliczają pojemność plecaka na kilka sposobów, jednak jedna z najlepszych metod polega na wypchaniu plecaka niewielkimi piłeczkami, które następnie przekłada się do pojemnika z oznaczoną skalą, która dokładnie określa nam pojemność. Z naszego doświadczenia wynika, iż nierzadko 60 litrów jednego producenta nie jest równe 60 litrom innego, warto o tym pamiętać i przyjrzeć się plecakom z bliska.

    dodatkowy dostęp do komory głównej|Dodatkowy dostęp do komory głównej w plecaku wyprawowym to bardzo wygodne rozwiązanie

    • Komory, kieszenie, troki – w przypadku plecaka trekkingowego ilość komór i kieszeni powinna być wyważona. Z jednej strony ich duża ilość pozwala na wygodne rozmieszczenie ekwipunku, z drugiej każda kieszeń z zamkiem to dodatkowa waga. Optymalnie plecak powinien być dwukomorowy, posiadać 2 kieszenie w klapie, jedną z przodu i dwie boczne w postaci siatki. Po bokach oraz w okolicach dolnej komory powinny znajdować się troki dające możliwość doczepienia dodatkowego wyposażenia jak namiot czy karimata. Plecak wspinaczkowy nastawiony jest na minimalizowanie wagi, zatem ilość komór ogranicza się zwykle do jednej oraz do kieszeni w klapie. Dla backpeckersa im więcej funkcjonalnych kieszeni i troków, tym lepiej.
    • Akcesoria – we współczesnym plecaku trekkingowym nie może zabraknąć przegrody na system hydracyjny lub rozkładanej z pasa biodrowego kieszonki na butelkę, są to rozwiązania bardzo ułatwiające długie marsze. Nie może zabraknąć również pokrowca chroniącego przed deszczem. Z praktycznego punktu widzenia niezwykle pomocnym dodatkiem jest również tzw. dojście przednie, czyli możliwość dostania się do plecaka od przodu. Nierzadko zdarza się, iż rzecz której akurat potrzebujemy jest na dnie dużej komory plecaka i dostanie się do niej wymagałoby wypakowania większej części ekwipunku. Dojście przednie pozwala dotrzeć w prosty i szybki sposób do każdego zakamarka. Przydatnym gadżetem jest również możliwość przerobienia klapy plecaka na mały plecaczek lub torbę, gdy akurat nie potrzebujemy przemieszczać się z całym dobytkiem. W plecaku wspinaczkowym przydać mogą się dodatkowe szpejarki, przegroda na linę oraz raki, a także możliwość całkowitego wypięcia pasa biodrowego oraz klapy. Bacpackersi ucieszą się z wewnętrznych pasków stabilizujących, które pozwalają wyjąć z plecaka niewymiętą odzież oraz z systemu troków pozwalających na przypięcie kubka, koca lub innych podróżniczych akcesoriów, a także przegród na sprzęt elektroniczny.

    plecak wyprawowy

    Jak wybrać plecak turystyczny o odpowiedniej pojemności do wędrówek

    Potrzeba zabierania ze sobą całego turystycznego ekwipunku podczas trekkingu powoduje, że plecaki mają często ponad 60 litrów pojemności, a spotkać można również turystów z modelami 100 litrowymi. Optymalnie sprawdzają się pojemności między 50 a 80 litrów, zanim jednak zdecydujemy się na konkretny model, warto przyjrzeć mu się z bliska.
    Nie ma jednoznacznych przedziałów mówiących o tym jaki litraż dobrać w stosunku do długości wyprawy, można jednak przyjąć pewne założenia wynikające z naszego doświadczenia. Na wycieczki jednodniowe zabieramy plecak o pojemności 15-35 litrów. Jeśli planujemy nieco dłuższy wyjazd, od 2 do 7 dni, przyda się pojemność w przedziale 40 do 60 litrów. Na wyprawy powyżej tygodnia zabieramy plecak o pojemności powyżej 60 litrów. Pojemność będzie determinowana również przez charakter wyjazdu. 14 dniowy trekking poza cywilizacją zmusza nas do zabrania wielu niezbędnych rzeczy jak namiot, mata, śpiwór, sprzęt do gotowania, żywność i wiele innych. Może się okazać, iż będziemy potrzebować nawet 80 litrowego plecaka. Jednocześnie 6 tygodniowy wyjazd opierający się na wynajętych noclegach i kupnemu wyżywieniu nie będzie od nas wymagał noszenia całego ekwipunku, wystarczającym okazać się może plecak o pojemności 35-45 litrów. Jeśli nie planujemy dłuższych wyjazdów z pełnym ekwipunkiem, a chcemy kupić tylko jeden plecak, warto rozważyć zakup modelu o pojemności około 40 litrów, taka wielkość wystarczy na kilkudniowy wyjazd, a po skompresowaniu może posłużyć i na jednodniowe wypady.

    Jack Wolfskin|Plecak wyprawowy z serii KALARI, prod. Jack Wolfskin

    Pojemność, pasy i komin - systemy nośne i regulacja w plecakach wyprawowych

    Współczesne plecaki trekkingowe renomowanych marek są dopracowane w najmniejszych szczegółach. Zapewniają wysoki komfort użytkowania i bardzo dobrą funkcjonalność przy stosunkowo niewielkiej wadze. Mając na plecach 20-25 kg nie odczuwamy ciężaru na naszych plecach, dobrze wyregulowany system nośny przenosi obciążenie na biodra. Możemy zapomnieć o bolączkach, które towarzyszyły nam przy starych plecakach na aluminiowym orurowaniu, czy nawet bez niego, gdzie szelki wpijały się w ramiona, a ciężar dodatkowo utrudniał oddychanie. Podzielam zdanie Bartosza Waligóry, iż współczesne plecaki powinny nosić nazwę „biodraki”, gdyż w nowoczesnych plecakach szelki pełnią głównie funkcję stabilizacyjną, a ciężar przenoszony jest w największej mierze przez pas biodrowy. Podczas wyboru plecaka trekkingowego powinniśmy dokładnie przyjrzeć się temu elementowi.

    Jeśli czeka nas długa wędrówka z pełnym wyposażeniem, to pas biodrowy powinien być gruby, sztywny i jednocześnie miękki od strony, która będzie przylegała do naszych bioder. Powinien obejmować nas w około 70-80%, tak by zakrywał przednie kolce biodrowe. Oczywiście równie ważnymi elementami są szelki, które powinny być uszyte anatomicznie rozchodząc się wokół szyi i zbiegając na klatce piersiowej, co zwiększa komfort użytkowania i zapobiega bardzo męczącemu zjawisku tarcia o szyję. Szelki na wysokości klatki piersiowej powinny posiadać również pas piersiowy zapobiegający zsuwaniu się ich z ramion. Pas ten zwykle posiada elastyczny element, którego zastosowanie pozwala nam swobodnie oddychać nie ograniczając ruchów klatki piersiowej.

    regulacja systemu nośnego w plecakach wyprawowych Jack Wolfskin|Przykładowa regulacja systemu nośnego w plecaku wyprawowym

    Na temat systemów nośnych, którego to pasy piersiowy, biodrowy i szelki są elementami, można napisać osobny artykuł, to jednak na co warto zwrócić uwagę, to na możliwość regulacji wysokości szelek. Każdy plecak trekkingowy powinien być w taką możliwość wyposażony, odpowiednia regulacja pozwala na idealne dopasowanie szelek do wzrostu, co przekłada się na komfort i efektywność użytkowania. Jeśli plecak nie posiada regulacji, powinniśmy dobrze go przymierzyć pod obciążeniem i sprawdzić, czy jest odpowiedni do naszego wzrostu. Obecnie tworzone są systemy nośne męskie i damskie, te ostatnie mają zwykle nieco krótszy korpus i lepiej dopasowany pasy pod damską sylwetkę. Elementem wartym wspomnienia jest poduszka lędźwiowa, ta powinna być dobrze wyprofilowana i miękka nie powodując żadnego dyskomfortu podczas noszenia w plecaku większych obciążeń.

    plecak wyprawowy 2

    We współczesnych plecakach trekkingowych sztywność ich konstrukcji nadaje zwykle stelaż w postaci dwóch aluminiowych płaskowników ułożone wzdłużnie lub w kształcie litery X (to ostatnie rozwiązanie w mniejszym stopniu ogranicza nasze anatomiczne ruchy podczas chodzenia). Producenci często reklamują też system wentylacyjny, w praktyce oznacza to wolne przestrzenie między plecakiem a naszymi plecami, przez które może przepływać powietrze odbierając nadmiar ciepła, który wytwarzamy. Bardzo popularny w ostatnich latach jest system oparty na siatce, gdzie plecak prawie nie ma styku z naszymi plecami. Ma to świetny aspekt wentylacyjny, niestety niekoniecznie sprawdza się w plecakach wyprawowych o dużym litrażu, z czystym sumieniem można go polecić za to do hikingu, czyli na krótkie 1-2 dniowe wypady. System nośny w plecakach wspinaczkowych jest zwykle dużo bardziej płaski, często mocno przylega do pleców, priorytetem jest bowiem stabilność, a nie wentylacja. W plecakach podróżnych stosuje się podobne systemy jak w trekkingowych, spotkać można nawet modele z regulowanym rozstawem szelek czy poduszką lędźwiową.
    komin powiększający pojemność plecaka|Komin powiększający pojemność plecaka

    Wartym wspomnienia elementem plecaka jest komin, pozwala on na ponadnormatywne zwiększenie pojemności. W większych modelach jest to nawet kilkanaście litrów dodatkowej przestrzeni, która tworzy się z podniesienia komory głównej, dzięki wszytemu do jej górnej krawędzi dodatkowemu kaftanowi zakończonemu ściągaczem.



    CZYTAJ TAKŻE:


    Plecaki trekkingowe zapewniające wygodę i komfort w pieszej wycieczce

    Za kompletny plecak wyprawowy dla profesjonalisty z czystym sumieniem mogę wskazać plecak z serii DENALI, produkowanej od lat przez niemiecka firmę Jack Wolfskin. Duża ilość kieszeni, dojście przednie, troki boczne, miejsce na system hydracyjny oraz butelkę, pokrowiec przeciwdeszczowy, mocny materiał i to co najważniejsze, czyli komfort użytkowania na najwyższym poziomie. Jego atutem jest wyjątkowo wygodny system nośny - pakując nawet 25 kg do takiego plecaka nie czujemy ucisku czy wpijania się elementów konstrukcyjnych w nasze plecy i ramiona. To świetny model na długie i ciężkie trekkingi, od lat dobrze oceniany w naszych rankingach.

    Jack Wolfskin|System nośny w plecaku wyprawowym z serii DENALI (Jack Wolfskin)

    Warte uwagi są też plecaki z serii AIRCONTACT, produkcji firmy Deuter. Plecaki ten posiadają niską wagę i świetnie sprawdzają się na trekkingi ze średnim obciążeniem. Posiadają dobry system wentylacyjny, dodatkowy komin, dobrze wyściełany pas biodrowy i wiele innych przydatnych akcesoriów.

    Deuter|Plecak wyprawowy z serii AIRCONTACT LITE, prod. Deuter

    Na uwagę zasługują również plecaki trekkingowe czeskiego producenta Pinguin z serii EXPLORER, występujące w kilku wielkościach - największy ma 100 litrów! Ich wyposażenie obejmuje wszystkie najważniejsze dla plecaka trekkingowego elementy, jeśli więc szukamy produktu o dobrym stosunku ceny do jakości, plecaki marki Pinguin będą optymalnym wyborem.

    Pinguin|plecak trekkingowy z serii EXPLOER, prod. Pinguin

    Innym ciekawym plecakiem spod znaku Pinguin, idealnym zwłaszcza na krótsze ale intesywne wyprawy, będzie plecak z serii ACTIVENT, łaczący w sobie cechy plecaka trekkingowego i sportowego.

    Pinguin|plecak z serii ACTIVENT spakowany na wyprawę (Pinguin)

    Plecaki wyprawowe: wspinaczkowe do zawodowego alpinizmu

    Przyjmuje się, że plecak wspinaczkowy powinien mieć około 40 litrów. Dobrze by posiadał zdejmowaną klapę, miejsce na linę, a w wersji zimowej także miejsce na raki, czekan, sondę oraz łopatkę lawinową. Przy tym wszystkim powinien niewiele ważyć, zapewniać względnie dobry komfort noszenia oraz mocno przylegać do pleców, zapewniając wspinaczowi stabilność. Mniejszy nacisk kładzie się na wentylację pleców, a większą na mocne dopasowanie systemu nośnego, co wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo wspinacza. Warte uwagi są plecaki rekomendowane przez Alpineschule Innsbruck jak np. plecaki firmy Jack Wolfskin z serii MOUNTAINEER.

    Jack Wolfskin|Plecak wspinaczkowy z serii MONTAINEER (Jack Wolfskin)

    Plecaki podróżne i transportowe dobre na sprzęt i dodatkowe akcesoria

    Od plecaka podróżnego czy transportowego wymagamy zwłaszcza dużej wytrzymałości i żywotności. Musi wytrzymać wiele lotniskowych odpraw, a jak niejednokrotnie można się przekonać, obsługa lotnisk bywa mało delikatna w stosunku do naszego bagażu. Dobrze również, by taki plecak posiadał dużą ilość przegród i kieszeni, które ułatwią nam organizację bagażu wewnątrz. Podobnie jak w plecakach turystycznych, przydaje się pokrowiec przeciwdeszczowy, który znajduje tu dodatkowe zastosowanie w postaci ochrony przed zabrudzeniem oraz kradzieżami. Ponadto plecak taki powinien posiadać duże, wygodne uchwyty, co ułatwia przenoszenie oraz pakowanie. Przydaje się duża ilość pasków i troków, do których można przyczepić dodatkowe wyposażenie. Ciekawym i wartym uwagi gadżetem są zamki z możliwością zamontowania kłódki, które to mogą zniechęcić i utrudnić zadanie potencjalnym złodziejom.

    plecak podróżny Jack Wolfskin|Plecak podróżny w zestawie z dodatkowym plecaczkiem, z serii TRT PACK (Jack Wolfskin)

    Plecak specjalistyczny z myślą o zawodowcach

    Plecaki specjalistyczne tworzy się dla wąskich grup odbiorców, ich specyficzna budowa i odpowiedni dobór akcesoriów sprawia, że sprawdzają się dobrze do jednej konkretnie aktywności, ich szersze zastosowanie jest jednak ograniczone. Przykładem mogą być plecaki wspinaczkowe z serii CRAG, zaprojektowane przez amerykańską firmę Black Diamond. Te średniej wielkości plecaki zostały stworzone do wspinaczki wielkościanowej i właśnie w tej aktywności sprawdzą się najlepiej. Zmieści się w nich cały niezbędny sprzęt wspinaczkowy, a ich niska waga oraz sposób przylegania do pleców zapewnią duży komfort wspinaczowi.

    plecak wspinaczkowy Black Diamond CRAG 40|Plecak wspinaczkowy z serii CRAG, prod. Black Diamond

    Kto pyta - nie błądzi!

    Ponieważ wybór plecaka wyprawowego jest jedną z najważniejszych decyzji w doborze naszego turystycznego ekwipunku, warto poświęcić temu dłuższą chwilę. Najlepiej odwiedzić jeden ze sklepów zajmujących się profesjonalną sprzedażą takiego asortymentu i przymierzyć interesujące nas modele. Ponieważ nie wszystko widać i czuć na pierwszy rzut oka, poprośmy sprzedawców o wyregulowanie i dociążenie plecaka, abyśmy poczuli czy system nośny jest komfortowy. Każda niedogodność w trakcie przymierzania będzie znacznie bardziej uciążliwa podczas długiego marszu. Jeśli dokonujemy zakupu przez internet, skontaktujmy się ze sklepem w celu porady. Doradca pomoże dobrać nam odpowiedni model, pojemność i rozmiar do naszych potrzeb.

    plecak wyprawowy

    Powodzenia i do zobaczenia na szlaku!

    Powiązane Wpisy

    Powiązane produkty